Geschikt woonconcept kan vraag naar ouderenzorg verminderen

Zorgondernemer Jos de Blok is met dertig gemeenten in gesprek over het woonzorgconcept Buurtwonen, waarbij woningen voor kwetsbare ouderen worden gebouwd in hun eigen wijk. Dat sluit aan bij de wensen van het kabinet, dat van mening is dat wonen in het verpleeghuis z’n langste tijd heeft gehad.

Woonconcepten

Zorgbehoevenden zijn in de toekomst aangewezen op hulp en zorg thuis. Een achteruitgang hoeft dat niet per se te zijn, denkt De Blok, oprichter van Buurtzorg. Ouderenzorg wordt naar zijn mening te veel gemedicaliseerd. ‘Veel van wat wij de zorg hebben in getrokken, kan zónder zorgverleners.’

Geschikte woonconcepten kunnen de vraag naar ouderenzorg verminderen. Maar levensloopbestendige woningen zonder drempels en trappen zijn nauwelijks beschikbaar. ‘Ouderen die voldoende geld hebben, kunnen vaak zelf nog wel iets regelen in zorgvilla’s of andere particuliere instellingen’, aldus De Blok. Voor mensen met een laag of zelfs middeninkomen valt er niks te kiezen.

Vertrouwde omgeving

Voor die groepen bedacht De Blok Buurtwonen, dat hij samen met vastgoedontwikkelaar Hestia uitwerkte. Kleinschalige woonprojecten met 10 tot maximaal 25 woningen, op locaties in wijken waar de toekomstige bewoners nu al wonen. ‘Als mensen niet meer in hun huis kunnen blijven wonen, brengen we de woningen naar hen.’ Hun vertrouwde omgeving en sociale netwerk hoeven zij dan niet op te geven. Buurtgenoten en vrijwilligers kunnen informele zorg en ondersteuning bieden. Voor professionele zorg zijn er wijkverpleegkundigen van Buurtzorg en de eigen huisarts.

Buurt wordt mede-eigenaar

Te weinig personeel is niet het probleem, is de overtuiging van de zorgondernemer. Hij denkt zelfs dat de behoefte aan zorg en personeel kan afnemen. ‘Dat hele idee van Buurtwonen komt voort uit de gedachte dat je de buurt mede-eigenaar maakt en mensen een actieve rol laat nemen in de zorg voor anderen’, zegt hij. Hij is niet bang dat het hulpaanbod te vrijblijvend is om het concept te dragen. ‘Iets voor anderen betekenen geeft voldoening. Gaat het de draagkracht te boven, dan springen professionals bij. Het zijn communicerende vaten. Als je dat goed organiseert, kun je op meer mensen een beroep doen dan je denkt.’

Grondprijs

Van gemeenten is er volgens hem veel interesse, maar ook van particulieren, buurt- en zorgcoöperaties en woningcorporaties. Liefst wil hij samenwerken met maatschappelijke partijen. ‘Gezonde bedrijven, maar niet gericht op winst maken.’ Volgens De Blok wordt met dertig gemeenten over Buurtwonen gesproken.’ Dan gaat het vaak over de grond, die aan gemeenten toebehoort, maar deels ook in eigendom van particuliere partijen is. ‘Die grondprijs is wel een zoektocht.’ Het concept kan alleen in z’n opzet slagen, als de huurprijs grotendeels onder de huurtoeslaggrens ligt. Gemeenten beseffen dat volgens hem ook. ‘Er zijn genoeg wethouders en beleidsmensen die de nek durven uitsteken. Zij gaan het voorbeeld geven aan anderen.’

Het eerste complex van Buurtwonen wordt volgend jaar in gebruik genomen in het Zeeuwse Philippine, en is samen met een corporatie ontwikkeld.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 24 van deze week. (inlog)