Asbest vergt een landelijke oplossing. Wij zijn vast begonnen’

Om de sanering van asbestdaken te versnellen startte Drenthe eind 2017 als eerste provincie met een asbestlening. Uiteindelijk is het aan het Rijk om particulieren en bedrijven een steuntje in de rug te geven bij het verwijderen van hun asbestdak, vindt gedeputeerde Tjisse Stelpstra. Maar de provincie kon daar niet op wachten. “Om te gaan rennen, moet je eerst een keer gaan lopen.”

Eigenaren van een asbestdak kunnen online een aanvraag voor een lening indienen bij het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) treedt op als fondsbeheerder en kredietbeoordelaar en draagt zorg voor uitbetaling van de lening. De Drentse saneringslening is een Stimuleringslening. De Stimuleringslening is een product waarmee gemeenten of provincies inwoners stimuleren om in een goede woon- en leefomgeving te investeren.

Hoe groot is het asbestprobleem in Drenthe?

“Naar schatting ligt er in Drenthe tussen de vijf en zeven miljoen vierkante meter aan asbestdaken. Sinds 2016 is jaarlijks zo’n 300.000 vierkante meter verwijderd. Dat is heel wat, maar in dit tempo gaat het natuurlijk nooit lukken om alle daken asbestvrij te krijgen.”

Waarom is een asbestlening nodig?

“Vanaf 2024 zijn asbestdaken in Nederland verboden. Dit betekent dat eigenaren van gebouwen met asbesthoudende dakbedekking deze voor die tijd moeten verwijderen. Daardoor ontstaat een probleem bij onze inwoners. Daken moeten vervangen worden, maar niet iedereen kan dat betalen. Als provincie kun je er voor kiezen om niets te doen. Bij ons is dat anders gegaan. In april 2017 hebben Provinciale Staten aangegeven de aanpak voor sanering van asbestdaken te willen versnellen. Hiervoor hebben zij vanuit de Investeringsagenda een bedrag van € 3,5 miljoen beschikbaar gesteld. Met de inzet van € 2,75 miljoen voor de risicodekking konden we een fonds creëren van ruim € 27 miljoen. Daar ben ik heel blij om. Daarom kunnen we dit nu doen.”

Hoeveel leningen zijn er momenteel verstrekt?

“In de eerste vier maanden hebben we 113 aanvragen binnen gekregen. Daarvan staan er bij het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) op dit nog ruim 90 aanvragen in concept. Dit betekent dat deze eigenaren nog bezig zijn met het invullen van de digitale aanvraagmodule. Daar zitten particulieren tussen, maar ook bedrijven, verenigingen en stichtingen die eigenaar zijn van een asbestdak. In totaal is op dit moment voor € 132.000 aan leningen verstrekt. SVn is momenteel bezig met de kredietcheck voor 16 aanvragen met een totaal volume van € 700.000.”

Wordt heel Drenthe asbestvrij dankzij deze lening?

“Natuurlijk niet! We hebben een relatief klein bedrag beschikbaar. Met een laagrentende lening kunnen we veel meer mensen helpen dan met bijvoorbeeld een subsidie. Er is veel meer nodig, maar dat ontslaat ons niet van de plicht om het laaghangende fruit vast te plukken. Ik merk ook dat we iets in beweging hebben gezet. Deze regeling stimuleert om over asbest na te denken. Dat helpt. Er zijn ook mensen die gewoon zelf aan de slag gaan, zonder hulp van de provincie.”

Wat moet er nog meer gebeuren?

“Asbest is een landelijk probleem en vergt een landelijke oplossing. Met deze regeling hopen we te bereiken dat het Rijk ziet: Dit is een groot probleem. Maar om te gaan rennen, moet je eerst een keer gaan lopen. Dus zijn we vast begonnen. We willen hiermee aantonen dat er behoefte is aan een lening. Nu kunnen we zeggen: Deze aanpak werkt. Laten we hier op voortbouwen!”

Is er interesse uit andere provincies?

“Zeker. Limburg heeft zelf een regeling en omliggende provincies kijken geïnteresseerd naar wat wij hier doen. Of zij iets vergelijkbaars gaan doen, kan ik moeilijk inschatten. Het kost geld, dat is vaak het probleem. Daarom zie ik ook veel meer in een centrale, landelijke aanpak.”

Hoe ziet een landelijke aanpak er uit volgens u?

“Den Haag moet financieel over de brug komen, dat is één. Daarnaast is het belangrijk dat er iets gedaan wordt voor mensen die de lening niet kunnen betalen. Dat zou een subsidie kunnen zijn of een arrangement met een lening. De minderdraagkrachtigen zijn erg belangrijk om dit tot een succes te maken. Zeker als gemeenten straks moeten gaan handhaven. Van een kale kip kun je niet plukken. We moeten die mensen iets bieden.”