De veranderende rol van buurtsportcoaches

De buurtsportcoach is al lang niet meer iemand die uitsluitend als uitvoerder van sport- en beweegactiviteiten fungeert. De rol van de buurtsportcoach is veranderd en uitgebreid binnen het sociaal domein. Denk aan samenwerking met zorgprofessionals, wijkteams, gezondheidszorg en andere maatschappelijke organisaties. Beweging levert een substantiële bijdrage aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken zoals overgewicht, eenzaamheid en geestelijke gezondheid.

Van sportactiviteiten naar maatschappelijke impact

“Waar de buurtsportcoach vroeger vooral bezig was met het organiseren van sportactiviteiten, zoals toernooien en kennismakingscursussen, ligt de nadruk nu veel meer op het werken met kwetsbare groepen”, vertelt Jan Hardeman, coördinator Buurtsportcoaches. “Denk aan ouderen die te maken hebben met eenzaamheid, jongeren met gedragsproblemen of inwoners met (mentale) gezondheidsproblemen. Beweging wordt terecht gezien als middel om een bredere maatschappelijke impact te creëren. Sport wordt vaker ingezet om sociale verbinding te bevorderen, gezondheidsproblemen aan te pakken en mensen meer te laten participeren in hun gemeenschap.”

Samenwerking met andere professionals is essentieel

In Amersfoort zijn de buurtsportcoaches al jaren betrokken bij de wijknetwerken, zoals Gezonde Wijkaanpak en buurtnetwerken. Zo kunnen we samen met andere professionals gericht werken aan oplossingen voor kwetsbare groepen. Hardeman geeft het opzetten van wandelgroepen als voorbeeld. “Wat op het eerste gezicht een simpele activiteit lijkt, blijkt veel meer te zijn. Wandelen brengt mensen samen, stimuleert sociale interactie en zorgt ervoor dat mensen met elkaar in gesprek gaan over andere activiteiten in hun omgeving. Een van de deelnemers, een afgekeurde man met overgewicht en diabetes, kreeg door zo’n wandelgroep weer energie. Hij ging ook zwemmen, deed vrijwilligerswerk en had zelfs minder medicijnen nodig voor zijn diabetes”.

“Ook voor deelnemers aan de GLI  heeft de buurtsportcoach een belangrijke rol. We bespreken tijdens het traject de beweegmogelijkheden en –wensen. Na afloop helpen we ze te zoeken naar geschikt aanbod, soms resulteert dat zelfs in een nieuwe beweeggroep bij een sportclub. Een ander voorbeeld is een man met PTSS, die via een individueel traject met de buurtsportcoach ging boksen en nu regelmatig  bokstrainingen geeft. Dit soort successen toont de krachtige impact van de buurtsportcoach”, lacht Jan trots.

Wat kunnen gemeenten doen om buurtsportcoaches te ondersteunen?

“Belangrijk is dat gemeenten deze veranderende rol van buurtsportcoaches erkennen en ondersteunen. Betrek buurtsportcoaches in de beleidsvorming, geef ze een plek in bestaande netwerken en ondersteun ze bij het creëren van samenwerkingen tussen verschillende partijen. Zie buurtsportcoaches niet alleen als uitvoerders, maar meer als regisseurs die kwetsbare groepen in beweging brengen en hen helpen weer deel te nemen aan de maatschappij. Dit vereist een verschuiving van de focus van het enkel organiseren van activiteiten naar het streven naar maatschappelijke impact die beweging en sport kunnen hebben”.

Jan is overtuigd dat door deze aanpak buurtsportcoaches een nog grotere bijdrage aan de gezondheid en het welzijn van inwoners leveren. En tegelijkertijd ook economische voordelen, door vermindering van zorgkosten.