Springplank naar ondergrondse ordening van leidingen en kabels

Over ruim een jaar moeten alle gemeenten hun ondergrondse kabels, leidingen en buizen zo nauwkeurig mogelijk in kaart hebben gebracht. Coördinaten van bestaande netwerken moeten worden doorgegeven aan het Kadaster. Aannemers ('grondroerders') zijn voortaan verplicht om voordat zij aan de slag gaan bij datzelfde Kadaster te informeren wat er allemaal in de grond ligt.

De Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (Wion), waarin dit alles is geregeld, is vooral bedoeld om ongelukken te voorkomen. Naast gemeenten, zijn ook energie-, water- en telecombedrijven verplicht om hun ondergrondse netwerk te laten registreren bij het Kadaster.

Voorzitter Chris Schaapman en bestuurslid Sieb van der Weide van het Gemeentelijk Platform Kabels en Leidingen (GPKL) zien de Wion vooral als een uitgelezen kans om de ondergrondse infrastructuur in Nederland beter te ordenen.

Het moet vanzelfsprekend worden, meent het tweetal, dat bij elke ruimtelijke ingreep de ondergrond en bovengrond integraal bij de planvorming worden betrokken. 'Er zijn al gemeenten die dat succesvol hebben gedaan. Bij de aanpak van de stationsomgeving in Arnhem, is bijvoorbeeld niet alleen een parkeergarage aangelegd, maar ook een ondergronds afvaltransportsysteem. Daardoor is de beschikbare ruimte in het stationsgebied uiteindelijk beter benut.'

Kabelgoot

In Arnhem is eveneens een leidingentunnel aangelegd. Hierin hebben alle denkbare kabels een plek gekregen. Onder het Rotterdamse havengebied en onder de Zuidas in Amsterdam liggen vergelijkbare tunnels. De voordelen zijn evident. Van der Weide: 'De kans op kabelbreuk bij graafwerk is nul, en voor onderhoud of het leggen van nieuwe kabels hoeft de straat niet te worden opgebroken.'

In het klein zijn vergelijkbare oplossingen mogelijk, betoogt Schaapman. 'Leg altijd een kabelgoot aan als de stoep wordt vernieuwd', adviseert hij gemeenten namens het GPKL. Volgens Schaapman en Van der Weide is het belangrijk om kabelbreuk door graafwerk te voorkomen omdat de samenleving steeds afhankelijker is van elektriciteit en ict-verbindingen. De vervolgschade is vaak enorm. Een woonwijk urenlang zonder stroom of een kantoorlocatie een dag zonder internet; dat kan onze samenleving niet meer aan. Met de aanleg van leidingentunnels en kabelgoten kun je die ellende voorkomen. En dankzij de verplichte Wionmeldingen natuurlijk ook.'

Volgens Schaapman (hoofd stedelijke structuren bij de gemeente Den Haag) en Van der Weide (coördinator ondergrondse infrastructuur bij de gemeente Utrecht) is het in stedelijke gebieden aan de orde van de dag dat werklieden tijdens graafwerk stuiten op leidingen waarvan niemand het bestaan wist: zogenoemde 'weesleidingen'. Meestal zijn dit loze leidingen. Als uitvloeisel van de Wion zijn gemeenten ervoor verantwoordelijk dat het bestaan hiervan wordt gemeld bij het Kadaster en dat vervolgens wordt geprobeerd om de (oorspronkelijke) eigenaar van de weesleiding te achterhalen. 'In negen van de tien gevallen zijn die leidingen van iemand anders, maar de gemeente draait wel op voor de kosten.'

Over de praktische consequenties van de Wion voor gemeenten houdt het GPKL op dinsdag 10 juni in Driebergen een congres, met als gastspreker voorzitter Elco Brinkman van Bouwend Nederland. Meer informatie op www.gpkl.nl Op de werkvloer is vooralsnog weinig enthousiasme te bespeuren over de recent afgekondigde, algemeen geldende omgangsnormen tegenover overheidspersoneel.