‘Rijk moet flink investeren in waterstof’

Waterstof zal in de toekomst een belangrijke positie krijgen als alternatief voor fossiele brandstoffen. Maar de rijksoverheid moet wel inzetten op het investeren van de vraag naar waterstof en het aanbod ervan, en flink investeren in een hoofdtransportnet.

Advies

Dat schrijft de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur in een advies aan het kabinet. Volgens de Raad zal groene waterstof (H2) in de toekomst een belangrijk deel uitmaken van de energievoorziening. Het kan worden gebruikt voor industriële processen waarbij hoge verbranding nodig is, als brandstof voor de luchtvaart en transport en zelfs als alternatief voor de verwarming van woningen in wijken waar een warmtenet, een electrische warmtepomp of groen gas geen oplossing zijn.

Buffer

Bovendien kan waterstof fungeren als een buffer voor de grote schommelingen in de beschikbaarheid van duurzame elektriciteit. Om waterstof te maken kan elektriciteit worden gebruikt die is gewonnen uit wind en zon, als het aanbod groot is. In periodes dat er weinig duurzame energie wordt opgewekt kan die opgeslagen waterstof weer worden gebruikt voor het opwekken van duurzame elektriciteit.

Vraag

Maar op dit moment wordt waterstof nog maar op zeer kleine schaal, in de industrie, gebruikt, en opgewekt door fossiele brandstoffen. Om de brandstof uiteindelijk grootschalig in te zetten moet er een duidelijke vraag zijn, en een stabiel aanbod. Het probleem daarbij is dat waterstof nu nog een duur alternatief is, waardoor veel bedrijven zullen kiezen voor fossiele brandstoffen. Volgens de Raad moet de rijksoverheid daarbij helpen door het beprijzen van CO2-uitstoot. Maar dat moet het liefst wel in Europees verband gebeuren. Zo lang er nog geen afspraken zijn met buurlanden, kan de regering er ook voor kiezen om in sectoren als de luchtvaart en scheepvaart een bijmengverplichting van waterstof in te stellen. Om de productie van waterstof te stimuleren kan de overheid subsidies gebruiken op producten die gemaakt zijn door in het productieproces gebruik te maken van waterstof.

Transport

Daarnaast moet de rijksoverheid investeren in een transportnet voor waterstof, zodat het makkelijk verplaatst kan worden van productielocatie naar opslag en gebruikers, en eventueel geïmporteerd en geëxporteerd kan worden. Dat hoeft niet heel duur te zijn, stelt de Raad. Nederland heeft immers al een overgedimensioneerd aardgasnetwerk, dat daarvoor gebruikt kan worden.

Gemeente

Veel decentrale overheden en energieregio’s willen weten wat de mogelijkheden zijn van het gebruik van waterstof in hun regio. Gemeenten moeten eind dit jaar een Transitievisie Warmte maken, waarin ze een visie geven op de toekomstige verwarming van iedere straat. Vooral voor gebieden met veel oudere, relatief ongeïsoleerde woningen die niet kunnen worden verwarmd met een warmtepomp en geen gebruik kunnen maken van een warmtenet, zou het liefst een groen gas worden ingezet. Voor die plekken zou waterstof ook een deel van de oplossing kunnen zijn, denkt de Raad.