Zeist breidt woonwagencentrum liever uit

Doorgaans worden woonwagenkampen door gemeenten verkleind en verspreid. In Zeist is het omgekeerde aan de hand: woonwagencentrum Beukbergen, met 170 wooneenheden al het grootste van het land, kreeg er nog eens vijftig woonwagens en vaste huizen bij. Het moet een ‘gewone’ Zeister wijk worden, zonder verlies van het bijzondere karakter.  

Nieuwe huizen 

Trots leidden burgemeester Koos Janssen en enkele kampbewoners koning Willem-Alexander rond op het geheel gerenoveerde centrum, vooruitlopend op de officiële heropening in maart 2018. Tussen de woonwagens zijn nieuwe huizen gebouwd, er is een riolering aangebracht en de wegen zijn verhard. Inmiddels wordt er door de gemeente al aan een nieuw bestemmingsplan gewerkt om het centrum over twee jaar met nog eens twintig woningen uit te breiden.

Ontmoeting en gesprek
‘De sleutel lag in ontmoeting en gesprek’, zegt Janssen. Bij zijn aantreden in 2006 trof hij Beukbergen aan als een soort vrijstaat binnen de gemeente Zeist, met gebrekkige brandveiligheid en dito handhaving. Bewoners en gemeentebestuur stonden met de ruggen naar elkaar. ‘Het onderlinge  wantrouwen was groot. Veel door de gemeente gedane toezeggingen waren nooit nagekomen. Er bestond onder de centrumbewoners geen enkel vertrouwen meer in het Zeister bestuur.’

Witte vlek
Op de gebiedsontwikkelingskaarten van de Utrechtse Heuvelrug was Beukbergen, gelegen in de bossen tussen Huis ter Heide en Soesterberg, aan als een witte vlek. Niemand wilde zich eraan wagen. Janssen: ‘We zijn zonder agenda gaan praten. Puur om over en weer het vertrouwen te herstellen. Best pittige gesprekken, zeker in het begin. Maar gaandeweg spraken we bij avondvergaderingen hier op het centrum af dat we pas weer uit elkaar zouden gaan als we het eens waren.’

Herontwikkeling
Een investeringspotje van het toenmalige ministerie van VROM stelde de gemeente in staat om vanaf 2009 de herontwikkeling van Beukbergen ter hand te nemen. In totaal kostte die de gemeente 24 miljoen euro, waarvan het merendeel kan worden terugverdiend met verhuur en verkoop van standplaatsen. In 2011 werd onder centrumbewoners een woonwensenonderzoek verricht, gevolgd door een plaatsingsplan. Toewijzing geschiedde volgens het woongroepprincipe: een bewonerscommissie adviseert de verhurende corporatie. In totaal realiseerden de corporaties 54 sociale-huurwoningen en namen zij twaalf woonwagens over van de gemeente,     

Meer verbinding
De deze maand afgeronde bouwwerkzaamheden duurden drie jaar. De gemeente Zeist stak ook ondertussen tijd en moeite in verbreding van de kennis over het woonwagencentrum. De geschiedenis ervan werd met een boek en een film zichtbaar gemaakt. Waar de centrumbewoners vroeger geregeld rondreisden, geeft de grote meerderheid aan zich nu ‘Zeister’ te voelen. Janssen: ‘We willen de gemeenschappen meer met elkaar in verbinding stellen, zonder dat de centrumbewoners hun eigenheid verliezen.’