Kabinet trekt beurs voor snellere verduurzaming

Het kabinet stopt miljarden extra in de energietransitie en de verduurzaming van woningen en bedrijven. Het meeste gaat naar de verruiming van de SDE++, de subsidie voor de grootschalige opwek van duurzame energie. Ondanks de demissionaire status heeft het kabinet haast: het moet vanwege het Urgenda-vonnis haast maken met het behalen van de CO2-doelen.

Opslag

Om die CO2-uitstoot sneller terug te dringen blijft een controversiële maatregel overeind: het opvangen en ondergronds opslaan van CO2. Milieuorganisaties hebben daarom al kritisch gereageerd op de klimaatplannen. ‘Het is onverteerbaar dat het demissionaire kabinet van plan is grote vervuilers toe te staan dat zij nog meer CO2 dan eerder afgesproken gesubsidieerd onder de Noordzee mogen stoppen’ zegt woordvoerder Faiza Oulahsen van Greenpeace.

Welkom

Van de in totaal 6,8 miljard euro extra, gaat 3 miljard naar het SDE++-programma, waarmee grote duurzame energieprojecten als zonne- en windparken maar ook warmteprojecten worden gefinancierd. Dat geld is zeer welkom, zegt Olof van der Gaag, directeur van de NVDE, de brancheorganisatie van bedrijven in de duurzame energie. ‘Nederland heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet in de energietransitie maar er zijn sprongen nodig om de klimaatdoelen te halen.’

Klimaatakkoord

Toch is ook de NVDE kritisch op de manier waarop het kabinet het geld wil uitgeven binnen de SDE. Ondergrondse CO2-opslag mag worden uitgebreid, maar aan de hoeveelheid duurzame stroom die mag worden opgewekt zit een grens: de 35 terawatt die in het Klimaatakkoord is afgesproken. Het eenzijdig aanpassen van de afspraken is niet in de geest van het Klimaatakkoord, vindt de NVDE. ‘Wij vrezen dat dit andere opties verdringt die hard nodig zijn voor een duurzame toekomst, zoals duurzame warmte, elektrificatie en groene waterstof. Er staat dat dat niet de bedoeling is maar dat kan wel het effect zijn. Het is onwenselijk dat de enige cap nu geldt voor zon en wind op land, terwijl we een enorme extra elektriciteitsvraag aan zien komen. Projecten met draagvlak en netaansluiting moeten daaraan bij kunnen dragen.’

Isolatie

Ook bewoners kunnen een extra subsidie krijgen voor het nemen van klimaatmaatregelen. Het kabinet neemt de suggestie over van een aantal organisaties uit de bouwbranche en een aantal politieke partij om een Nationaal Isolatieprogramma op te richten. Er worden de komende drie jaar honderden miljoenen uitgetrokken om de slechtst geïsoleerde woningen te verduurzamen. Tegelijkertijd wordt de subsidie op hybride warmtepompen, die nog deels gas gebruiken, verhoogd. Daar is Techniek Nederland, de brancheorganisatie van installatiebedrijven, blij mee. Volgens voorzitter Doekle Terpstra moeten er tot 2030 1 tot 2 miljoen hybride warmtepompen worden geïnstalleerd om aan de klimaatdoelen te komen. ‘We zien al een tijdje dat alleen inzetten op het volledig aardgasvrij maken van woningen te langzaam gaat en te weinig CO2 reductie oplevert. Het is goed om te zien dat dit demissionaire kabinet deze belangrijke beslissing nu voor de komende 3 jaar heeft genomen en dit niet heeft doorgeschoven naar een nieuw kabinet. Bij een nieuw kabinet zal Techniek Nederland aandringen op het doortrekken van deze investering na 2024. Dat is nodig, want het is een proces van lange adem’.