Gemeenten laten Schone Lucht Akkoord links liggen

Gemeenten staan nog niet in de rij om zich achter het convenant met rijk en provincies te scharen waarin afspraken worden gemaakt over het verbeteren van de luchtkwaliteit. Sinds het Schone Lucht Akkoord (SLA) begin dit jaar werd gesloten met 9 provincies en 36 gemeenten, hebben 1 provincie en 18 gemeenten zich later aangesloten. Dat bleek donderdag tijdens een overleg in de Tweede Kamer met staatssecretaris Van Veldhoven.

Afspraken

In het SLA spreken de gemeenten af om actief beleid te maken om de vervuiling door fijnstof en andere ongezonde stoffen zoveel mogelijk te laten afnemen. Het uiteindelijk doel is dat er in 2030 een gezondheidswinst van 50% onder de Nederlandse bevolking is behaald ten opzichte van 2016. In praktijk moeten gemeenten daardoor de uitstoot in eigen gemeente beter monitoren en eisen stellen aan industrie en bouw bij het verlenen van vergunningen.

Noodzaak

Maar hoewel vrijwel alle provincies, op Limburg na, het SLA inmiddels hebben ondertekend, lopen gemeenten aanzienlijk minder warm voor het convenant. In veel regio’s zien gemeenten de noodzaak niet zo, omdat de lucht in hun gemeente al voldoet aan de normen. Andere vrezen dat het implementeren van de maatregelen uit het SLA alleen maar geld kost.

Kritisch

Ook de linkse oppositie in de Tweede Kamer is kritisch. Ze vrezen dat de SLA niet bijdraagt aan het gereedschap dat gemeenten nodig hebben om een betere luchtkwaliteit af te dwingen. Zo stelt kamerlid Eva van Esch van de Partij voor de Dieren dat het voor burgers die overlast hebben van houtkachels vaak moeilijk is om de gemeente te laten ingrijpen. Volgens van Esch wijzen gemeenten er bij klachten van burgers vaak op dat de afspraken uit het SLA niet bindend zijn. ‘De gezondheid en welzijn van omwonenden schiet daar niks mee op.’

Meten

Maar volgens de staatssecretaris hebben gemeenten wel degelijk de mogelijkheden om te handhaven op overlast. ‘Dat staat in het bouwbesluit.’ Ze geeft wel toe dat er nog geen manieren zijn om de overlast en vervuiling door houtkachels objectief te meten en de gevolgen van blootstelling in kaart te brengen. Daar doet TNO momenteel onderzoek naar. Ook wees Van Veldhoven op het stookalert bij windstil weer dat sinds dit jaar wordt gegeven, en dat steeds meer gemeenten overnemer. ‘Die is tot nu toe zeven keer ingezet.’

Steun

De geringe belangstelling van gemeenten voor de SLA is volgens de minister geen diskwalificatie van het convenant. Omdat bijna alle provincies en de grote steden meedoen, is er al een brede steun voor het de afspraken. ‘We zijn een heel eind op weg.’ Ze adviseerde lokale raadsleden om een gemeentelijke deelname aan het SLA zelf op de agenda te zetten.