Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

‘Nu moet die Omgevingswet gaan rollen’

Nee, het DSO werkt nog niet optimaal, weet Liesbeth Grijsen. Maar helderheid over de invoeringsdatum werkt beter dan eindeloos testen.

14 februari 2023
Liesbeth Grijsen

Op 14 maart stemt de Eerste Kamer naar verwachting over de definitieve invoeringsdatum van de Omgevingswet per 1 januari 2024. Is iedereen er klaar voor? Binnenlands Bestuur peilt een aantal betrokkenen. Als eerste: Liesbeth Grijsen, wethouder in Deventer en voorzitter van de commissie ruimte, wonen en mobiliteit van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).  

Senior Recordmanager

Gemeente Leiden
Senior Recordmanager

Senior Adviseur Digitale Transformatie / Technologie

BMC
Senior Adviseur Digitale Transformatie / Technologie

Helder signaal

‘Heel blij’ was Grijsen toen minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimelijke Ordening) vorige maand de invoeringsdatum van de Omgevingswet doorschoof naar 1 januari 2024. ‘Gemeenten hebben tijdens de algemene ledenvergadering van de VNG een heel helder signaal afgegeven’, vertelt Grijsen. ‘Ze willen snel helderheid over de invoeringsdatum én voldoende tijd om zich op de Omgevingswet voor te bereiden.’

Ordentelijk

Het ministerie lijkt lering te hebben getrokken van afgelopen najaar. Grijsen ‘Toen resteerde heel weinig tijd tussen het besluitvormend moment en de daadwerkelijke invoeringsdatum. Je zag dat gemeenten met stoom en kokend water projectorganisaties klaar moesten zetten. We hebben in de aanloop naar de ALV van december veel gemeenten geconsulteerd, zowel ambtelijk als bestuurlijk. Eigenlijk hoorde ik overal hetzelfde: we willen die wet, maar geef ons tijd om het ordentelijk te doen. Alle gemeenten willen huizen bouwen en hun gebiedsontwikkeling goed kunnen blijven doen. En er mag geen grote hick-up komen in het dienstverleningsproces. De laatste maanden zien we forse stappen in de ontwikkeling van het DSO. Ik hoor steeds meer: we weten wat werkt en wat nog aandacht. Nu moet die wet gewoon gaan rollen.’

BB Is het DSO in alle gemeenten voldoende getest?

LG 

‘Nog niet overal. Het is een complexe automatiseringsopgave, omdat je alle bevoegde gezagen met elkaar moet koppelen. Zo gauw je die samenwerking begint en met elkaar oefent en test, dan stuit je op problemen. Tot nu toe worden die allemaal opgepakt. Maar dat lukt alleen uit als je met elkaar aan het werk gaat. Daarom is het belangrijk dat de Eerste Kamer zo snel mogelijk een besluit over de invoeringsdatum neemt. Daarmee heb je voor alle gemeenten de motivatie om flink te oefenen en de samenwerking met de andere bevoegde gezagen op orde te brengen: met de veiligheidsregio, de GGD, de omgevingsdienst, de provincie. Als we er nu mee aan de slag gaan, hebben we de grootste kans dat het systeem straks werkt.’

BB In de Eerste Kamer woedt de discussie: is het DSO al stabiel genoeg om volgende maand over de invoering van de wet  kunnen stemmen.

LG 

‘Onze allerbelangrijkste randvoorwaarde is dat de gebiedsontwikkeling niet mag stagneren. Geef ons zo snel mogelijk helderheid over de datum en laten we als een gek verder aan het oefenen gaan. Dan wordt het systeem veel sneller werkbaar, dan wanneer we eindeloos doorgaan met Indringend Ketentesten zonder de zekerheid van een invoeringsdatum. Wat niet wil zeggen dat er geen Indringend Ketentesten meer nodig is. Hierover zijn ook met de minister afspraken gemaakt. Wij hebben de overtuiging dat het DSO voldoende werkt om aan de gang te gaan. Dat het beter kan, daarover is geen twijfel. En daar moeten we ook hard aan blijven doorwerken.'

'BB Zijn grote gemeenten verder dan kleine?

LG 

‘We zien verschillen. Maar ook kleine gemeenten die heel ver zijn en middelgrote die nog achterlopen. De ene heeft het heel actief opgepakt, de andere wat minder. Dat heeft niet met omvang te maken.’

BB Wat ziet u als andere resterende obstakels?  

LG 

‘We hebben sinds afgelopen zomer met de minister gesproken over de randvoorwaarden voor de invoering. Daarvan hebben we er acht benoemd. Wanneer we ook van start gaan – daar moeten we garanties voor hebben. Een daarvan is dat hele serviceketen in orde moet zijn. Dat gaat over operationele problemen, waar snel een antwoord op moet komen. Soms is een probleem wat complexer. Dan willen we afspraken over de termijn waarbinnen het rijk met een antwoord komt. En er gaan ongetwijfeld nog tal van juridische kwesties boven water komen.’

BB Is naast het DSO de personele bezetting bij gemeenten niet het grootste probleem?

LG 

‘Het is niet de eerste wet die we invoeren. Gemeenten zijn gewend om een tijdje projectmatig te werken om een grote klus te klaren. Zo zien wij die Omgevingswet ook. Als je die tijdig ziet aankomen, dan hoef je veel minder hulptroepen klaar te zetten. Ik denk dat gemeenten hiervoor projectmatig mensen uit de organisatie vrij gaan maken. We zijn nog in gesprek over wat extra ondersteuning rondom de invoering. Maar dan gaat het om financiën.’

BB ‘Een tijdje projectmatig werken’, zegt u. Is dat hier voldoende?

LG 

‘De wet gaat uit van een lange transitieperiode. Naast dat er een aantal zaken zijn die gemeenten geregeld moeten hebben richting inwerkingtreding, kan elke gemeente een eigen tempo kiezen bij het maken van een omgevingsplan en om alle verordeningen goed te krijgen. Een tempo dat past bij de organisatie en de opgave. Niet elke gemeente heeft veel gebiedsopgaven. Dat wisselt sterk. Mijn gemeente was een van de gemeenten die afgelopen maanden deelnam aan het indringend ketentesten, fase 3. Ik ben bijgepraat over de pareltjes van het DSO. Páreltjes, ik had niet gedacht dat woord ooit in relatie tot het DSO te zullen horen. Vergunningen kunnen we straks met een paar muisklikken rondmaken, waar dat vanuit het huidige OLO met dertig muisklikken moet. Naast allemaal gedoe zitten er ook goeie kanten aan het DSO. Maar het gaat niet vanzelf.’

BB Tot slot, bent u content als de Eerste Kamer op 14 maart met invoering per 1 januari 2024 instemt?

LG 

‘Dat zou qua voorbereiding fantastisch zijn.’

Reacties: 1

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

T. Simpelmans
Waarom "moet" dat? Welk probleem lost die wet op?
Advertentie