ICT-college verscherpt dilemma invoering Omgevingswet

Het college schetst steeds twee routes: invoering op 1 januari 2023 (of kort daarna) met maximale gemeentelijke inspanning om maatschappelijke risico’s en tekortkomingen te beperken. Of een fundamentele heroriëntatie van een half jaar, waarna met een sterk vereenvoudigd digitaal stelsel naar een nader te bepalen invoeringsdatum wordt toegewerkt.  

Niet mogelijk

Volgens het adviescollege was het niet mogelijk het digitaal stelsel voldoende op de proef het stellen, omdat het indringend testen van de hele keten niet was ingevuld zoals eerder dit jaar was door het zelf was  geadviseerd. ‘Daardoor kan het programma de stabiliteit, betrouwbaarheid en de technische werking van DSO per 1 januari 2023 onvoldoende aantonen.’

Niet van de grond

‘Door het ontbreken van voldoende professionele testcapaciteit bij de bevoegde gezagen  zijn het uitwerken van testontwerpen, concrete testgevallen, acceptatiecriteria en testdata, en een reproduceerbare testuitvoering echter niet van de grond gekomen’, schrijft het adviescollege.

Geen integrale test

Verder is ook niet alle functionaliteit getest en zijn er geen testontwerpen aangetroffen die de gehele keten integraal, van planvorming tot vergunningverlening, afdekken. Het programma kan niet objectief inschatten hoeveel tijd nog nodig is om een voldoende kwaliteitsniveau aan te tonen. Verder concludeert het college dat er nog een ‘flink aantal’ niet afgehandelde testbevindingen zijn met hoge prioriteit. Om precies te zijn 119.

TAM's onder vuur

Ook de Tijdelijke Alternatieve Maatregelen (TAM’s) liggen onder vuur. Er resteert voor gemeenten weinig tijd om ze uit te werken en te testen. En dan moet vervolgens het lokaal bestuur nog besluiten over al dan niet inzetten ervan. Ook wordt met het op brede schaal inzetten van de TAM’s de technische en inhoudelijke complexiteit van het DSO verder vergroot.

Risico's beperken 

Als toch wordt ingezet op snelle invoering van de Omgevingswet raadt het college aan om maximaal in te zetten ‘op maatregelen om de maatschappelijke risico’s die voortvloeien uit de huidige beperkingen van het stelsel zo veel mogelijk te beperken’. Onder meer door naast het bestaande Informatiepunt Leefomgeving voor professionals een centrale ICT-helpdesk voor burgers en bedrijven in te richten en de TAM’s een langere looptijd te geven.

Uitstel

Nieuw uitstel van de Omgevinsgwet met een half jaar of een jaar ziet het Adviescollege niet zitten. Dan moet eerst fundamenteel worden nagedacht over een andere inrichting van het digitaal stelsel, voordat tot een nieuwe invoeringsdatum wordt besloten. Vrijdag komen de resultaten naar buiten van een peiling over de Omgevingswet onder alle gemeenten, provincies en waterschappen. Begin november beslist de Eerste Kamer over de invoering.