Nieuwegein weet voortaan hoe het aardwarmte moet beoordelen

51 procent van de woningen in Nieuwegein is aangesloten op stadsverwarming, die voor 75 procent op aardgas draait. De Utrechtse gemeente wil in 2040 energieneutraal zijn en om de stadsverwarming te verduurzamen is aardwarmte 'een realistische optie', aldus de gemeente. Om aardwarmte op een verantwoorde manier te benutten, heeft de gemeenteraad nu het Afwegingskader Aardwarmte Nieuwegein vastgesteld.

200 meter

Het afwegingskader bevat 'concrete criteria met realistische, meetbare indicatoren' voor veiligheid, duurzaamheid, maatschappelijke aanvaardbaarheid, ruimtelijke inpassing en vergunningen, zo meldt de gemeente. De afstand tussen woningen en een locatie om aardwarmte te winnen moet minstens 200 meter zijn. 'Tenzij de initiatiefnemer navolgbaar (door middel van een externe toets) aantoont dat een kleinere afstand ook veilig is', zo valt in het afwegingskader te lezen.

Omgekeerde bewijslast

Bewoners die straks zichtbare schade ondervinden 'nadat de fase van opsporing is gestart' moeten die kunnen melden bij 'een goed bereikbaar loket'. Daar geldt omgekeerde bewijslast: inwoners hoeven niet aan te tonen dat de schade is veroorzaakt door de boring, maar het aardwarmtebedrijf moet aantonen dat de schade niet is veroorzaakt door de boring.

Te krap

Nieuwegein heeft het afwegingskader opgesteld vanwege een eerdere zoektocht naar geschikte aardwarmtebronnen in de provincie Utrecht. Daaronder vielen ook twee locaties in Nieuwegein. Het initiatief van Warmtebron Utrecht is vorig jaar echter doodgelopen omdat termijnen voor subsidieverlening te krap bleken. De wens om met aardwarmte de stadsverwarming te voeden is gebleven.

Adviserende rol

Het afwegingskader zal vooral een indirecte werking hebben. Omdat aardwarmtewinning gebeurt op meer dan vijfhonderdmeter diepte, is het ministerie van Economische Zaken en Klimaat het bevoegd gezag. Dit ministerie is bevoegd gezag voor de opsporingsvergunning, mer-beoordeling, omgevingsvergunning, winningsvergunning en het winningsplan. De gemeente heeft bij de afgifte van de vergunningen een adviserende rol. Dat is het moment waarop ze het afwegingskader in stelling kan brengen.

Drinkwater

Het winnen van aardwarmte kan door het boren in de diepe ondergrond (tot wel vijf kilometer) en het doorboren van aardlagen en watervoerende pakketten conflicteren met de rol die de bodem heeft als reservoir voor grondwater en daarmee ook drinkwater.