Debat over stikstoffonds gegijzeld door jaartallen '2030' of '2035'

'Als die uitspraak van Hoekstra er niet was geweest, was deze wet misschien wel een hamerstuk geweest', verzuchtte GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet woensdag tijdens opnieuw een dag debatteren over het instellen van het langverwachte transitiefonds. De gewraakte Hoekstra betreft vice-premier Wopke Hoekstra, die als kabinetslid zijn handtekening heeft staan onder het coalitieakkoord maar als CDA-partijleider dat akkoord in twijfel heeft getrokken.

Dan gaat het om de keuze tussen het jaartal 2030 of 2035, als einddoel voor de verminderde stikstofbelasting door de landbouw van de Natura 2000-gebieden. Het jaar 2030 staat in het coalitieakkoord, in de huidige stikstofwet staat 2035.

De oppositie - en dan met name PvdA, GroenLinks, Pieter Omtzigt en de SGP - vindt het cruciaal om te weten welk jaartal het gaat worden. Anders kunnen ze geen 'ja' zeggen tegen het transitiefonds, dat ruim 24 miljard euro gaat bevatten om onder andere die stikstofdoelen te behalen. In de ogen van Pieter Omtzigt is helderheid over het eindjaar zo belangrijk, omdat die een inhoudelijke weerslag heeft op de maatregelen die provincies moeten treffen en de keuzes die boeren maken.

Het gewraakte jaartal 

Minister Van der Wal deed woensdag haar uiterste best te voorkomen dat het debat over het transitiefonds zich versmalde tot een jaartal. Volgens haar gaat het om een interne CDA-kwestie, waar zij niks over kan zeggen. Daarnaast komen er helemaal geen jaartallen voor in de instellingswet van het transitiefonds. Het Kamerdebat over 2030 of 2035 volgt later dit jaar nog, benadrukte zij, omdat pas later dit jaar de betreffende wetswijziging gepubliceerd zal worden.

De internetconsultatie ervan is net afgerond. Voor de zomer wordt de wet besproken in de ministerraad, waarna hij nog voor advies wordt voorgelegd aan de Raad van State. Dat is de reden dat zij amendementen van Partij voor de Dieren, PvdA, GroenLinks en Volt ontraadt. Via deze wetswijzigingen probeerden deze oppositiepartijen het jaartal 2030 alsnog aan het transitiefonds te verbinden.

Het besluit van het CDA

De woordvoerders van de coalitiepartijen lieten tijdens het debat over het transitiefonds nauwelijks van zich horen. CDA-Kamerlid Derk Boswijk echter kon niet aan vragen van de oppositie ontkomen. Zijn partij is momenteel in een 'breed overleg' verwikkeld met wetenschappers en de agrarische sector om 'met een geloofwaardig verhaal te komen'.

Vóór de zomer geeft zijn partij uitsluitsel over het eigen standpunt, bezwoer Boswijk, nadat PvdA-Kamerlid Thijssen had opgemerkt: 'Ik zie niet hoe dit fonds een meerderheid krijgt in de Eerste en Tweede Kamer zo lang het CDA boven de markt laat hangen wat het doel is van dit fonds. Mijn vraag is: wanneer houdt het CDA op met het gijzelen van het land?'

'Kan de heer Boswijk één voorbeeld geven uit de parlementaire geschiedenis dat een regering zo'n enorme zak geld op tafel legt, terwijl tijdens de wetsbehandeling niet duidelijk is wat de precieze doelen zijn die over zeven of twaalf jaar gehaald moeten worden?', vroeg Omtzigt aan Boswijk. De duidelijkheid over de deadline komt zo snel mogelijk, herhaalde het CDA-Kamerlid.