De Dutch Design Week in Eindhoven had de Hackaton "Redesign The Netherlands in 48 hours”. KING nodigde daar kunstenaars uit om met de Nieuwe Omgevingswet aan de slag te gaan. Helaas beperkte dit zich tot het aandragen van wat ‘challenges’ voor het digitale stelsel. Radicaler was geweest wanneer kunstenaars aan de slag konden gaan met het verbeelden van de invloed van de mens op zijn omgeving. Zoals wij hier deden, in de zomer van Rotterdam Kantelt.
De invloed van mensen op de omgeving is namelijk zodanig groot (uitsterven van soorten, verstoring van kringlopen en klimaat) dat we het systeem aarde in een andere toestand aan het brengen zijn, het zogenaamde Antropoceen. Al een tijdje houden wetenschappers nauwlettend de grenzen van de draagkracht van onze planeet in de gaten, omdat overschrijding daarvan tot onaanvaardbare ecologische en sociale veranderingen kan leiden. Inmiddels roepen zij ook op tot actie. Ondanks het feit dat dit gitzwarte toekomstscenario niet direct tot vreugde zal stemmen, kan dat inzicht wel degelijk tot mooie dingen leiden. Kunstenaars kunnen ons helpen om een beeld te vormen van die grootheden die zo belangrijk zijn voor onze toekomst.
In Rotterdam maakten we dit najaar een meet up Tegenlicht010 van de VPRO aflevering: ‘De Cultuurbarbaren’ met daarin de Britse filosoof Timothy Morton (1968). Hij stelt dat wij op dit moment getuige zijn van de post-apocalyptische aard van onze wereld en dat het tijd wordt te accepteren dat hij langzaam verdwijnt. Morton is als professor verbonden aan Rice University in Houston en is schrijver van meerdere vooraanstaande boeken over ecologie. Interessante theorie, met het oog op de toekomstige Nieuwe Omgevingswet in 2019. Want onze kennis van de impact van de mens op aarde heeft er niet alleen toe geleid dat we anders zijn gaan nadenken over concepten als natuur en ecologie, maar ook over onze rol op deze planeet. Tijdens de ‘Dark Ecology’-reizen naar het meest noordwestelijke puntje van Rusland onderzocht Morton met een groep kunstenaars en filosofen de nieuwe relaties tussen natuur, industrie, vervuiling en klimaat.
Met de andere initiatiefnemers van Rotterdam Kantelt hield ik eerder een sit-in over het artikel ‘Hoe vertel ik het mijn kinderen?’ dat afgelopen zomer in Vrij Nederland verscheen en waarvan wij allen zeer onder de indruk waren. Twee van hen zijn kunstenaar en erg verdrietig over al die mooie natuur die gaat verdwijnen of al aan het verdwijnen is. Tegelijkertijd willen ze iets doen, maar voelen zich machteloos tegen zulke grote ontwikkelingen die nauwelijks te kantelen zijn. Ze voelen zich kwaad en bang en roepen op tot radicale inkeer. Erik Visser doet dit door op weg te zijn naar een betere wereld door mensen te helpen en liefst het onmogelijke mogelijk te maken. Cultuurproducent Nancy Hoffmann door weer opnieuw te beginnen met schrijven en het maken van kunst. Ikzelf ben nog steeds hoopvol, omdat ik denk dat we collectief wijzer kunnen worden. Het zijn uiteindelijk altijd groepjes mensen die de juiste dingen doen waarmee de wereld kan veranderen. Het zijn juist deze twee prachtige mensen, die mij het inzicht geven dat er echt iets moet veranderen. En dat is waardevol, zoiets moet je voelen. Het is niet uit te drukken of vast te leggen in welke wetgeving dan ook. We hebben het dan over een set nieuwe waarden, waarin we beter voor onze omgeving gaan zorgen. Hopelijk voelen alle mensen die bezig zijn met de implementatie van de Nieuwe Omgevingswet dit ook. Anders nodig ik hen van harte uit om dit jaar eens goed na te voelen en in gesprek te gaan met al die kunstenaars, designers, entrepreneurs en filosofen die over klimaatverandering nadenken.
Reacties: 1
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.