Kun je geparkeerde vrachtauto’s weren uit een woonwijk? Hoe zorg je ervoor dat gemeenten bij het handhaven van vergunningparkeren ook de boetes zelf mogen incasseren? Een nieuw juridisch gemeentelijk loket weet raad.
Hulp voor gemeenten bij lastige mobiliteitskwesties
Kun je geparkeerde vrachtauto’s weren uit een woonwijk? Hoe zorg je ervoor dat gemeenten bij het handhaven van vergunningparkeren ook de…
Zwart gat
De ingrijpende decentralisaties in het sociaal domein vereisten veel mankracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Daardoor moest de vereniging enige jaren geleden snijden in de overige dienstverlening aan gemeenten. Juridische vragen over mobiliteit en infrastructuur belandden volgens Eugène van de Poel daardoor vaak in een ‘zwart gat’. En daar wilde hij de voormalig senior beleidsmedewerker verkeer en vervoer bij de VNG graag wat aan doen.
Naar buiten
Van de Poel vroeg zijn werkgever te worden gedetacheerd bij het Gemeentelijk Netwerk voor Mobiliteit en Infrastructuur (GNMI), waarbij zo’n vijftig merendeels 100.000+-gemeenten zijn aangesloten. Daar beheert hij sinds begin dit jaar een nieuw Juridisch Loket. ‘We hebben een aantal maanden proefgedraaid en treden er nu actief mee naar buiten. Voor vervoer-technische vraagstukken kunnen gemeenten goed terecht bij het CROW, maar bij veel juridische zaken tasten gemeenten nog in het duister.’
Parkeerbeleid
Een zo’n heet hangijzer, weet hij na dat eerste halfjaar, is het gemeentelijk parkeerbeleid. Een voorbeeld. Het handhaven van betaald parkeerzones kunnen gemeenten zelf via de fiscalisering van de parkeerboetes, maar in vergunningengebied ligt die rol formeel bij politie en justitie. Omdat de opbrengst van parkeerboetes in vergunningengebied naar de centrale overheid gaat, maken gemeenten wel de kosten, maar krijgen zij geen opbrengsten. ‘Combineer als gemeente in wijken betaald parkeren met vergunninghoudersparkeren’, adviseert Van de Poel. ‘Dan vallen opgelegde boetes de gemeente wel toe.’
Ergernis
Andere vragen die geregeld langskomen zijn die hoe op te treden tegen parkeerexcessen, zoals vracht- en grote bestelwagens die, tot ergernis van omwonenden, langdurig worden gestald in een woonwijk. Ja, daar is wat tegen te doen. Of de aanleg van fietsparkeergarages. ‘Het is mooi dat, voor de corona intrad, zoveel meer mensen de trein namen, maar de gemeente is samen met NS en ProRail verantwoordelijk voor de fietsstallingen rondom de stations. Hoe houd je de kosten daarvan dan in de hand?’
Coronacrisis
De coronacrisis is genoemd. Die bracht nieuwe juridische uitdagingen voor gemeenten met zich mee. ‘Om de anderhalvemetersamenleving mogelijk te maken, moet er in veel gemeenten extra ruimte worden gecreëerd voor voetgangers en fietsers ten koste van die voor het autoverkeer. Hoe geef je dat juridisch vorm?’ Los van corona zijn onderwerpen als de gehandicaptenparkeerkaart, de openbaarheid van wegen en de aanleg van (milieu- en zero-emissiezones voer voor veel gemeentelijke vragen.
Gratis
Ja, hij heeft het druk, zegt Van de Poel. Gelukkig heeft hij nog twee collega’s achter de hand en zijn er nauwe banden met de juridische experts van de vijftig deelnemende gemeenten en het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. ‘En ook de VNG breidt inmiddels de deskundigheid op dit gebied weer uit.’ Voor deelnemende gemeenten van het GNMI is de vraagbaak uiteraard gratis. Niet-deelnemers kunnen één proefvraag indienen. Voor verdere vragen is dan lidmaatschap vereist. Voor de kosten hoeven ze het volgens Van de Poel niet te laten. ‘Dat kan vanaf 1,2 cent per inwoner per jaar.’
