Het winkelvloeroppervlak in Nederland groeit harder dan de bevolking en overtreft ook de stijging van de consumentenbestedingen in de detailhandel. Bovendien winkelen steeds meer consumenten via het internet. Als het vloeroppervlak blijft toenemen, gaan de inkomsten per vierkante meter steeds verder omlaag. Met meer leegstand tot gevolg.
Winkelruimte groeit harder dan bevolking
Het overtreft ook de stijging van de consumentenbestedingen in de detailhandel, volgens onderzoek van het PBL. Meer leegstand is het gevolg.
Studie
Dit concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in de studie, 'Detailhandel en beleid: een continue wisselwerking'.
Zeven keer zo groot
Schaalvergroting is en blijft de belangrijkste ruimtelijke trend in de detailhandel. In de afgelopen tien jaar steeg het aantal vierkante meters vloeroppervlak per winkel nog harder dan in de vier decennia daarvoor. De gemiddelde winkel is nu ruim zeven keer zo groot als in de jaren 60 van de vorige eeuw. Het aantal winkels daarentegen is sinds 2003 licht gedaald en het marktaandeel webwinkels explosief gestegen.
Verzadiging
Deze ontwikkeling is weinig duurzaam en zal op den duur leiden tot overbewinkeling en verzadiging, waarschuwt het planbureau. Onderzoeker David Evers ziet dat de reactie van winkeliers op teruglopende inkomsten is: nog meer vierkante meters. Uiteindelijk leiden de problemen van de winkeliers tot leegstand en een vicieuze cirkel: Het winkelgebied wordt minder aantrekkelijk, meer winkeliers raken in problemen, met meer leegstand tot gevolg. ‘Het is een grote opgave voor gemeenten om hier iets tegen te doen’, zegt Evers.
Meubelboulevards
Een ander punt van zorg is de zieltogende meubelboulevards. Hoewel het rijk in 2004 na dertig jaar het restrictieve ruimtelijke beleid voor de detailhandel leek los te laten, zetten lagere overheden dit beleid voor een belangrijk deel voort. Detailhandel kreeg en krijgt buiten de stads- en winkelcentra nauwelijks ruimte. Evers: ‘Wij kennen hier niet, zoals in het buitenland, de shopping malls en hypermarchés aan de rand van de stad.’
Branchebeperking
Gemeenten wilden de detailhandel in de centra beschermen, verklaart hij. ‘Maar in plaats van kritisch te kijken of het echt nodig was om ondernemers toe te laten aan de randen van de stad, gebruikten gemeenten massaal het middel van de branchebeperking. Zo is het fenomeen meubelboulevard ontstaan en ontstaat nu ook in die branche een overschot.’
Verschuiving probleem
De oplossing die nu vaak wordt gezocht – plaats er dan maar een grote supermarkt bij – verschuift het probleem naar andere branches, vreest Evers. ‘Want wat als iedereen dat doet? Dan krijg je een overvloed aan supermarkten.’
Afspraken maken
Gemeenten en provincies zullen voor de toekomst beter afspraken moeten maken, in plaats van elkaar te beconcurreren, luidt zijn advies.
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Daar gaan we toch naar toe: op een dag kan je alleen nog maar naar Ikea, C&A, Blokker en AH. De rest moet je maar op internet zoeken. Wat de gemeenten kunnen doen is het aantrekkelijk maken om kantoor- en winkelruimte om te bouwen naar woonruimte. Wij hebben dat gedaan door de bovenverdieping van een voormalig Rabobankpand om te bouwen tot appartementen. Want wie zoekt er nog kantoorruimte? De financiële straf van de gemeente was erg groot!
Ik zou graag van Kitty willen weten wat die financiële straf van de gemeente precies was. Aan Wonen boven winkels wordt al lang en met wisselend succes aan gewerkt. Zo langzamerhand moeten we ook gaan nadenken over wonen ín winkels, want dat de leegstand van winkels zal toenemen lijkt onvermijdelijk.