Bijstandsgerechtigde hoeft bankgegevens niet altijd aan te leveren

Een inwoners van Apeldoorn hoeft zijn bijstandsuitkering niet terug te betalen en ook geen boete te betalen. Het aanleveren van bankafschriften valt volgens de Centrale Raad van Beroep niet onder de inlichtingenverplichting.

Geen schending

De gemeente Apeldoorn had de bijstandsuitkering van een inwoner ingetrokken. Ook moest diegene zeven maanden uitkering terugbetalen. Daarnaast werd een boete opgelegd. Dit alles omdat de inwoner volgens de gemeente niet had voldaan aan de verplichting om bankafschriften aan te leveren. De CRvB stelt zich echter in een uitspraak op het standpunt dat het aanleveren van documenten niet onder de inlichtingenverplichting valt. Dus kon er geen sprake zijn van het schenden van deze verplichting en hoeft de bijstandsuitkering niet terug betaald te worden en kan er ook geen boete worden opgelegd.

Feiten en omstandigheden

Dat is een opvallende uitspraak. Want in de Participatiewet staat uitdrukkelijk vermeld dat alle bijstandsgerechtigden mededeling moeten doen ‘van alle feiten en omstandigheden die van invloed kunnen zijn op de bijstand’. Gemeenten rekenen daar doorgaans ook het aanleveren van bankafschriften en andere documenten die inzicht geven in de financiële situatie van een bijstandsgerechtigde onder. De CRvB oordeelt nu voor de eerste keer dat het aanleveren van dergelijke documenten niet valt onder de inlichtingenverplichting. Bankafschriften zijn volgens de Raad geen ‘feiten of omstandigheden die van invloed zijn of kunnen zijn op het recht op bijstand’.

Bankafschriften zijn geen ‘feiten of omstandigheden' die van invloed zijn of kunnen zijn op het recht op bijstand

Bewijsstukken

De Raad stelt dat dit vroeger, op grond van de Algemene bijstandwet die tot 1 juli 1997 van kracht was, wel zo was. In artikel 65 van die wet stond dat een bijstandsontvanger alles wat van belang is moest overleggen, ‘zo mogelijk onder overlegging van bewijsstukken’. Maar na een wetswijziging kwam de zinsnede over het overleggen van stukken niet meer terug in de wetstekst en dus ook niet in de daaropvolgende Wet Werk en Bijstand en later in de Participatiewet. Overigens kan een gemeente nog wel bewijsstukken - dus ook bankafschriften - vorderen om het recht op bijstand te  controleren. Dat valt onder de medewerkingsverplichting. Maar met het schrappen van een uitkering omdat de bijstandsgerechtigde de bankafschriften niet zelf had opgestuurd als 'van belang zijnde stukken' op grond van de inlichtingenverplichting kwam Apeldoorn niet weg. Er is volgens de CRvB geen sprake van schending van de inlichtingenverplichting en dus kan de uitkering niet worden ingetrokken en kan er geen boete worden opgelegd.