Gemiddelden

Gemiddelden berekenen, altijd lastig. Dus ook het gemiddelde tarief van de onroerendezaakbelasting. Elke gemeente heeft drie ozb-tarieven: voor woningen, voor eigenaren van bedrijven, en voor gebruikers van bedrijven. Het gemiddelde tarief geeft aan hoeveel ozb je gemiddeld voor een gebouw betaalt.

Tot mijn verbazing berekent niemand dat gemiddelde voor alle gemeenten. De universiteit Groningen doet dat niet. Die berekent van alle gemeenten alle tarieven, behalve het gemiddelde ozb-tarief. Het ministerie van Binnenlandse Zaken doet dat niet. De VNG doet dat niet. En ook de provincies doen dat niet, bij hun toezicht op de gemeenten.

Nog nooit berekend: het gemiddelde

Ik deed het wel. En ik zie dan bijvoorbeeld dat 52 gemeenten een gemiddeld ozb-tarief hebben dat hoog genoeg is om een artikel 12-uitkering aan te kunnen vragen.

Een voorbeeld van zo’n gemeente met een gemiddeld ozb-tarief boven de artikel 12- norm is Moerdijk. Haar gemiddelde ozbtarief is 0,1912 procent. Ik heb die gemeente vergeleken met een gemeente waarvan het gemiddelde ozb-tarief bij de 100 laagste van Nederland hoort: Landsmeer, gemiddeld 0,1188 procent ozb. En weet u wat zo gek is? Het ozb-tarief voor woningen is in Moerdijk lager dan in Landsmeer. Het ozb-tarief voor eigenaren van bedrijven is in Moerdijk lager dan in Landsmeer. En ook het ozb-tarief voor gebruikers van bedrijven is in Moerdijk lager dan in Landsmeer. En toch is het gemiddelde ozb-tarief in Moerdijk veel hoger dan in Landsmeer!

Hoe dat kan? Moerdijk heeft veel bedrijven, en Landsmeer weinig. Voor bedrijven is het ozb-tarief overal veel hoger dan voor woningen. Voor het gemiddelde tellen in Moerdijk de bedrijventarieven daarom zwaarder mee dan in Landsmeer. Een ander voorbeeld: Borsele heeft drie lagere ozb-tarieven dan Hattem maar een hoger gemiddelde.

Eigenlijk zegt dat gemiddelde ozb-tarief dus helemaal niets. Het is betekenisloos. Het heeft geen zin het te berekenen. Is dat erg? Ja, dat is erg omdat het gemiddelde ozb-tarief soms bepaalt hoeveel geld een gemeente krijgt van het rijk. Bijvoorbeeld bij een artikel 12-uitkering. Moerdijk zou daarvoor in aanmerking komen, Landsmeer niet omdat haar gemiddelde ozb-tarief te laag is.

Maar Moerdijk heeft lagere ozb-tarieven. Het rijk gebruikt dat gemiddelde ozb-tarief voor meer bijdragen aan gemeenten. Laten we daar zo snel mogelijk mee stoppen. Want gemiddelden berekenen, dat is altijd lastig. Niet lastig om te doen, maar lastig om te begrijpen wat het betekent.