Zevenaar: mails oud-burgemeester niet opzettelijk gewist

Er is geen relatie tussen het Wob-verzoek van de Onderzoeksredactie en het opheffen en wissen van de mailbox van voormalig burgemeester Jan de Ruiter van de gemeente Zevenaar, aldus het college van Zevenaar. De Onderzoeksredactie wilde in mails van De Ruiter uit 2008 meer informatie vinden over zijn regel- en lobbywerk buiten de raad om met een gesloten sigarettenfabriek in Zevenaar.

Mailbox gewist
Onlangs meldde de Onderzoeksredactie dat British American Tobacco (BAT), de sigarettenfabriek in Zevenaar die in 2008 de deuren sloot, vier ton doneerde om een Stichting Cultuur BAT op te richten. De gemeente kocht de bedrijfspanden en kreeg een deel van de Peter Stuyvesantkunstcollectie. De Onderzoeksredactie wilde via een Wob-verzoek meer informatie over de mailwisseling tussen de toenmalige burgemeester en de tabaksfabrikant, omdat deze bij een vorig Wob-verzoek niet was verstrekt en voor het onderzoek cruciaal was. Volgens het onderzoeksplatform wiste de gemeente de mailbox op 16 oktober 2018, twee maanden nadat het platform beroep had aangetekend bij de Rechtbank Gelderland tegen de wijze waarop de gemeente het eerste Wob-verzoek had behandeld.

Onzorgvuldig
In een vonnis uit augustus 2019 noemde de Rechtbank Gelderland de gang van zaken ‘onzorgvuldig’ en eerder had een gemeentelijke bezwaarcommissie al geadviseerd om door te zoeken naar de mails van de burgemeester. De Onderzoeksredactie schrijft dat tijdens de rechtszitting onduidelijk bleef waarom de gemeente de mailbox van De Ruiter had gewist. Advocaat Cornelis van der Sluis stelt op de site van het platform dat de rechtbank ‘kennelijk genoegen heeft genomen met de bewering van Zevenaar dat de documenten niet meer aanwezig zijn’.

'Gevaarlijk precedent'
Volgens Van der Sluis gaat er een gevaarlijk precedent vanuit wanneer overheden ten overstaan van de rechter simpelweg kunnen stellen dat iets is verdwenen. ‘Dat ze daarmee wegkomen, is de doodsteek voor de Wet openbaarheid van bestuur.’ De Onderzoeksredactie is in hoger beroep gegaan bij de Raad van State, omdat het vindt dat niet goed is nagegaan of de gewiste bestanden alsnog kunnen worden teruggehaald. Daarvoor zijn in principe technische mogelijkheden. Het is nog onbekend wanneer dat hoger beroep dient.

Geen verband
Na de berichtgeving hierover in De Gelderlander deze week stelde Lokaal Belang Zevenaar, grootste partij in de raad, schriftelijke vragen die dus heel snel zijn beantwoord door het college. Daarin geeft het toe dat de mailbox na het stellen van vragen door het platform over de mailwisseling tussen De Ruiter en de tabaksfabrikant is gewist, maar ontkent dat er een verband is tussen de behandeling van het ingediende Wob-verzoek en ‘het regelmatig verwijderen van mailboxen door de regionale ict-dienst’. 'Er is geen relatie tussen het Wob-verzoek en het opheffen en wissen van de mailbox.'

'Niet archiefwaardig'
Het account, en daarmee de mailbox, van De Ruiter is volgens het college op 17 oktober 2018 gewist. ‘Er is hier geen opdracht gegeven. Bij een ict-controle destijds kwam naar voren dat een

aantal accounts van vertrokken medewerkers en bestuurders, waaronder die van de oud-burgemeester, niet waren uitgeschakeld en gewist. Dat uitschakelen en wissen is gebruikelijk bij vertrek van een medewerker of bestuurder.’ Daarbij moet volgens het college in acht worden genomen dat een mailbox niet geschikt is voor het bewaren van documenten overeenkomstig de Archiefwet. ‘Archiefwaardige documenten die zich in een mailbox bevinden worden daarom bewaard in ons archief.’ Kennelijk werd de inhoud van de mailbox van De Ruiter niet als archiefwaardig beschouwd.

'Herstel niet mogelijk'
Er is ambtelijk onderzocht of de mailbox nog te herstellen was, zegt het college. ‘De informatie was niet meer te reproduceren en herstel was niet meer mogelijk. Daarvan is een verklaring van de manager van onze regionale ict-dienst die aan de rechtbank Gelderland overgelegd. De Rechtbank heeft hieruit afgeleid dat de informatie niet meer te reproduceren is.’ In een ‘nota bene’ zegt het college dat deze situatie ‘voor ons een reden is om nogmaals de betreffende procedures door te lichten en verder aan te scherpen indien nodig’.

Geen twijfel aan uitleg
Lokaal Belang ziet geen reden te hebben om te twijfelen aan de uitleg van het college, meldt De Gelderlander. Ook GroenLinks gaat er niet vanuit dat er opzet in het spel is en het CDA gelooft niet dat bestuurders en ambtenaren bewust dingen achterhouden of laten verdwijnen. CDA-fractievoorzitter Jan de Nooij heeft het over ‘een storm in een glas water’. ‘En los daarvan, De Ruiter nam in 2016 afscheid. We zijn drie burgemeesters verder.’