'Selectieve toegang' niet digitaal te handhaven

Het college van de gemeente Leidschendam-Voorburg moet een andere manier vinden om het sluipverkeer in het Damcentrum te weren. Het Openbaar Ministerie is tegen de selectieve toegang voor automobilisten die het college had bedacht, omdat het niet digitaal te handhaven is.

Ontheffing niet handig
Het Damcentrum in Leidschendam wordt vaak als doorgaande route gebruikt, maar kent ook veel bestemmingsverkeer. De gemeente wilde de verkeersstromen te beperken, maar het gebruik van de reguliere geslotenverklaring, waarbij bestemmingsverkeer een ontheffing kan aanvragen, was niet handig, omdat het vaak om incidentele bezoekers ging die regelmatig uit andere gemeenten komen.

Bestemmingsverkeer uitzonderen
De gemeente wilde bestemmingsverkeer uitzonderen van de geslotenverklaring en de kentekens op twee plekken controleren. Als een kenteken binnen een bepaalde tijdsduur beide punten zou passeren kon je concluderen dat het voertuig de weg als doorgaande route had gebruikt. De uitzondering voor bestemmingsverkeer zou dan niet opgaan en er kon meteen een boete worden opgelegd. Het college hoefde enkel nog het OM te vragen of deze manier van handhaven (digitaal) mogelijk is.

'Alleen handhaven op verbod'
Helaas voor het college van Leidschendam-Voorburg blijkt het OM deze manier van handhaven niet te kunnen ondersteunen. ‘Uiteindelijk kan men, camera of niet, alleen handhaven op een duidelijk afgebakend verbod of gebod.’  Het overtreden van de norm kan een boete opleveren. Die norm kun je duidelijk maken met een bord en eventueel een bordje daaronder met ‘bestemmingsverkeer uitgezonderd’. Maar of een bestuurder dan onder bestemmingsverkeer valt moet een handhaver ter plaatse onderzoeken, want dat hangt van de omstandigheden af.

Juridisch onhoudbaar
Volgens het OM valt juridisch niet de conclusie te trekken dat als iemand in korte tijd de twee punten passeert de weg als doorgaande route heeft gebruikt. ‘Dat is ook niet een conclusie die stand zal houden bij de rechter.’ Iemand die de route als bestemmingsverkeer gebruikt kan ‘snel klaar’ zijn op de bestemming, enkel iemand hoeven op te halen of af te zetten of kort iets wegte brengen of af te halen. Ook andersom gaat de vlieger niet altijd op. Wie langer dan de bepaalde tijdsduur in het gebied is, is niet automatisch bestemmingsverkeer. Als die persoon dan wel automatisch uit de handhaving wordt gehouden kan dat problemen met het gelijkheidsbeginsel met andere bestuurders.

Grijs gebied
Puur op basis van tijd kun je dus niet zeggen dat een bestuurder wel of geen bestemmingsverkeer is. En dat maakt digitale handhaving dus ook niet goed uitvoerbaar. Het is voor een handhaver ter plaatse al lastig te bepalen of sprake is van bestemmingsverkeer, maar enkel handhaven op tijdsduur en fotobeelden voldoet zeker niet. Bij simpele ‘zwart-witgevallen’ is gedigitaliseerde handhaving best toepasbaar, maar hier is sprake van ‘grijs gebied’. Daar leent deze vorm van handhaving zich niet voor.

Extra brug
Een fikse streep door de rekening voor het voornemen van het college derhalve, want het plan was om ‘selectieve toegang’ ook in te zetten in Voorburg bij de Wijker- en Kerkbrug. Een extra brug over de Vliet lijkt nu weer in beeld te komen als alternatief. De provincie Zuid-Holland heeft onlangs in een bestuurlijk overleg aangegeven daaraan mee te willen werken en dan ook als beheerder en bedienaar te fungeren.