'Persoonlijke motieven leidend voor bestuurders'

Persoonlijke drijfveren en eigenbelang spelen een essentiële rol bij het gedrag van bestuurders in samenwerkingsverbanden. Dat blijkt uit het proefschrift van Edwin Kaats en Wilfrid Opheij. Zij promoveren vandaag aan de universiteit van Tilburg.

Bestuurders richten hun energie vooral op ‘leuke dingen doen met leuke mensen’, concluderen Kaats en Opheij, beide adviseur bij Twynstra Gudde Adviseurs en Managers. Bestuurders kiezen voor initiatieven die er voor hen persoonlijk écht toe doen, met mensen met wie het klikt. Drijfveren als macht, de beste willen zijn, en een persoonlijke klik zijn daarin van groot belang.

De beweegredenen van bestuurders in samenwerkingsverbanden zijn voor slechts 15 % gebaseerd op rationele argumentaties. Maar in het openbaar, op het podium, verwoorden bestuurders hun verhaal wel in bedrijfskundige en rationele termen, aldus het promotieonderzoek.

Voor het proefschrift, getiteld ‘Bestuurders zijn van betekenis, allianties en netwerken vanuit bestuurlijk perspectief’, voerden Opheij en Kaats meer dan vijftig gesprekken met voorzitters van raden van bestuur van zorgaanbieders, zorgverzekeraars, woningbouwcorporaties, ontwikkelaars, bouwondernemingen en politieke en ambtelijke bestuurders.

Aanleiding voor het onderzoek was het werk als organisatieadviseur van Opheij en Kaats, waarin zij merkten dat succesvol samenwerken niet vanzelfsprekend gaat. Gebruik van ervaringen, bedrijfskundige inzichten en modellen leidt niet tot succesvolle allianties en netwerken. Er gebeuren in een samenwerkingsproces steeds weer dingen die niet vanuit de kennis en theorieën te verklaren zijn. Daarom wilden de twee de rol van bestuurders in samenwerkingsverbanden onderzoeken. (MH)