We digitaliseren ons helemaal suf
Wat betreft digitalisering leeft de overheid eigenlijk nog in de jaren zeventig, constateert Martijn Aslander.
Wordt ons werk beter en leuker dankzij de voortschrijdende automatisering? Volgens Martijn Aslander is eerder het tegendeel aan de hand. Talent en passie van individuele kenniswerkers sneeuwen bij al dat schermwerk onder. Hoogste tijd om de digitale fitheid van de ambtenaar centraal te stellen, betoogt Aslander in een essay in Binnenlands Bestuur.
Slaven
Naar schatting vier miljoen Nederlanders zitten voor hun werk dagelijks minstens vier uur naar een scherm te kijken. De technologie zou ons efficiënter maken en meer vrije tijd opleveren, zo wordt ons al decennia beloofd. Maar niets is minder waar, schrijft Martijn Aslander, co-auteur van een onlangs verschenen boek met de veelzeggende titel ‘Ons werk is stuk’. We zijn slaven geworden van de computer.
‘Daar waar velen het hybride werken als een grote stap vooruit zien, zie ik het als een ramp’
Relatietherapie
‘Ik denk dat we toe zijn aan een eerlijk gesprek over de weeffouten in het denken over organisaties en technologie’, schrijft Aslander. ‘Over relatietherapie tussen mens en technologie. En over het verwarren van doel en middel.’ Er gaat namelijk veel fout op het gebied van digitaal werken, ziet Aslander. Zo worden kenniswerkers ‘gemanaged’ - slecht idee, want je zou de workflow moeten managen, niet de kenniswerkers zelf.
Mappen
En computers worden in de praktijk vooral ingezet als een dure typmachine. Aslander: ‘Uit zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeken blijkt keer op keer dat we bij de overheid in feite nog steeds in de jaren zeventig leven en staande en liggende A4-tjes (.doc, .pdf, .xls en .ppt) aan het rondsturen zijn en die in mappen en submappen stoppen.’
Werkplezier
Daardoor gaat er veel tijd verloren aan digitale onhandigheid. ‘Een gemiddelde schermwerker is 240 uur per jaar kwijt aan zoeken. Daarnaast is hij of zij veertig (!) dagen per jaar aan het compenseren van wat hij of zij alweer vergeten is (of niet kan terugvinden). Gehannes met de muis en computer kost minimaal tweehonderd uur per medewerker per jaar. Tel dit op en zaken als werkdruk, werkplezier, duurzame inzetbaarheid, slagkracht en innovatie zien er acuut anders uit.’
'We zijn slaaf geworden van de computer.'
Uitgeput
Het thuiswerken is op dat gebied geen positieve ontwikkeling geweest. ‘Daar waar velen het hybride werken als een grote stap vooruit zien, zie ik het als een ramp’, concludeert Aslander. ‘Doe je meer dan drie video-gesprekken per dag? Dan ben je mentaal in no time uitgeput en kom je aan je echte werk niet meer toe.’
Tekentafel
Hoe kan het beter? Volgens Martijn Aslander moeten we terug naar de tekentafel om onze relatie met onze digitale tools opnieuw vorm te geven. ‘Wil je mentaal fit blijven dan moet je ook digitaal fit worden, je ontkomt er domweg niet aan. Dat betekent vooral dat je op teamniveau (van bovenaf werkt niet) met elkaar afstemt in een digitaal werkmanifest hoe je samenwerkt, met welke tools en hoe je die tools gebruikt.’
Miljarden
Aan de slag dus, want niets doen is geen optie. Aslander: ‘Dit kan zo niet langer. Het kost de staat miljarden, de medewerkers kostbare tijd en de burgers onnodige frustratie.’
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.