Nieuwe banen bij overheid zeldzaamheid

De Raad voor Werk en Inkomen (RWI) is uiterst somber over de ontwikkeling van de werkgelegenheid bij de overheid. Nieuw emplooi is er in feite alleen voor ict’ers en technici.

Te voorzichtig

Waar kennisinstituut EIM nog verwacht dat het aantal vacatures bij de overheid in 2012 met 5 procent zal afnemen, is deze prognose volgens de RWI aan de voorzichtige kant. Dit gezien de ambitieuze inkrimpingsplannen van vooral Rijk en gemeenten. ‘De meest recente cijfers van het CBS, over het tweede kwartaal 2011, laten al een daling ten opzichte van het tweede kwartaal 2010 zien van 2,2 procent. Aangezien de meeste bezuinigingen nog hun beslag moeten krijgen, kan dit percentage de komende tijd nog oplopen’, waarschuwt de RWI in het deze week gepresenteerde rapport Sectorale Arbeidsinformatie.

Forse krimp
Lag de vacaturegraad dit jaar al laag, de verwachting is een verdere krimp het komende jaar met 5,2 procent. Over het tweede kwartaal van 2011 waren er 4700 vacatures, ruim 70 procent minder dan in dezelfde periode in 2009. De vacaturemarkt in het openbaar bestuur is daarmee fors aan het krimpen. Door de bezuinigingen daalt die werkgelegenheid naar verwachting de komende jaren van 4 tot 14 procentpunt. Uitgaande van het huidige aantal banen gaat het dus om 21.000 tot 75.000 banen.
De enige vacatures die in de toekomst moeilijk vervuld kunnen worden, zijn die in de techniek en de ict. Het imago van een krimpsector helpt daarbij volgens het RWI niet om de gezochte mensen aan te trekken.

Afvloeien
‘De grote vraag voor de overheidssector zal de komende jaren niet zijn waar mensen vandaan te halen, maar wel waar mensen naar toe te laten afvloeien’, aldus de RWI. ‘Dat probleem wordt nog eens vergroot door de relatief hoge leeftijd van veel werknemers en een lange verblijfsduur binnen het openbaar bestuur. Dat leidt tot specialisatie in sectorspecifieke competenties die buiten de overheid moeilijk te vermarkten zijn.’ Eén op de drie werknemers is tussen de 45 en 55 jaar oud. Die leeftijdscategorie is te oud om van baan te veranderen en te jong om met pensioen te gaan.

Marktsector
‘Het gegeven dat maar een gering deel van de overheidsdienaren mobiel is richting marktsector, maakt het aannemelijk dat het vinden van passen nieuw emplooi voor degenen die de komende jaren boventallig worden, moeilijk zal zijn’, aldus de Raad. Die hamert daarom op beleid dat is gericht op een brede inzetbaarheid van overheidspersoneel, zowel binnen als buiten de overheid. Dat vergt wel aanpassingen in de arbeidsvoorwaarden, rechtspositieregelingen en opleidingsstrategieën.

Half miljoen banen

De ontwikkeling van de werkgelegenheid bij de overheid was van 2003 tot 2010 over de gehele overheidsector licht negatief. Het aantal banen daalde met jaarlijks 0,3 procent, het totale arbeidsvolume jaarlijks met 0,5 procent. In totaal telt het RWI bij het openbaar bestuur momenteel 538.000 banen - 466.000 fte.