Advertentie
carrière / Nieuws

Laaggeletterdheid kost overheid bakken geld

Laaggeletterdheid kost de samenleving ruim 1 miljard euro per jaar. Die kosten komen voor rekening van de laaggeletterden zelf, de werkgevers, de zorgverzekeraars en de overheid.In opdracht van Stichting Lezen & Schrijven berekende PwC de maatschappelijke kosten van laaggeletterdheid. Die kosten zijn aanzienlijk hoger dan gedacht.

04 april 2018

Laaggeletterdheid kost de samenleving ruim 1 miljard euro per jaar. Die kosten komen voor rekening van de laaggeletterden zelf, de werkgevers, de zorgverzekeraars en de overheid.

In opdracht van Stichting Lezen & Schrijven berekende PricewaterhouseCoopers (PwC) aan de hand van de meest recente cijfers de maatschappelijke kosten van laaggeletterdheid. Die kosten zijn aanzienlijk hoger dan gedacht. Uit de berekening volgt dat de maatschappelijke kosten circa 1,13 miljard euro per jaar bedragen.

Lagere salarissen

Volgens de Algemene Rekenkamer zijn er 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland. Meer dan de helft van de maatschappelijke kosten van 1,13 miljard euro die daarvan het gevolg zijn, is volgens PwC gerelateerd aan het verminderde inkomen voor laaggeletterden en de lagere kans op een baan. Laaggeletterden zijn vaker werkloos en hebben dan een lager inkomen dan wanneer zij zouden werken. En als laaggeletterden een baan hebben, hebben zij gemiddeld lagere salarissen. Uitgaande van 2,5 miljoen laaggeletterden komt PwC uit op ruim 58.000 mensen die geen baan hebben vanwege beperkte taal- en rekenvaardigheden. De onderzoekers gingen ervan uit dat deze mensen het minimumloon zouden verdienen als zij zouden werken. Het totale bedrag aan gemist netto-inkomen als gevolg van lage taal- en rekenvaardigheden bedraagt circa 167 miljoen euro. Werkende laaggeletterden lopen als gevolg van lagere taal- en reken­vaardigheden bovendien netto circa 405 miljoen euro aan inkomen mis: als ze werken, verdienen ze minder dan niet-laaggeletterden.

Gemiste belasting

Vanwege die lagere inkomsten van werkende en niet-werkende laaggeletterden, ontvangt de overheid jaarlijks 80 miljoen euro minder aan belastinginkomsten. Tegelijkertijd geeft de overheid meer geld uit aan bijstandsuitkeringen en aan armoedebestrijding onder laaggeletterden. De overheid kost het ten minste 117 miljoen extra, omdat laaggeletterden vaker in de bijstand terechtkomen. Volgens het CPB komt 18 procent van de langdurig werklozen in de bijstand terecht. Uitgaande van die 18 procent zouden 10.433 werkloze laaggeletterden een bijstandsuitkering ontvangen. Dat is volgens het PwC een onderschatting. Dat zou namelijk betekenen dat 82 procent van de werkloze laaggeletterden geen uitkering ontvangt. ‘Dat is niet aannemelijk’, aldus de onderzoekers. Volgens het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) is de afhankelijkheid van sociale voorzieningen drie keer zo hoog als onder niet-laaggeletterden.

Sociale voorzieningen

Bijna 100.000 mensen leven in armoede als gevolg van laaggeletterdheid. Het  kost de overheid verder ten minste 95 miljoen euro. Laaggeletterden hebben een grotere kans in armoede te leven. Mensen die in armoede leven hebben recht op sociale voorzieningen, zoals subsidies voor de voedselbank, een tegemoetkoming voor het aanschaffen van  een wasmachine of een lidmaatschap voor een sport of hobbyclub voor kinderen. In die zin heeft de overheid hogere uitgaven aan sociale voorzieningen. De onderzoekers gaan ervan uit dat de overheid in ieder geval sociale voorzieningen zal treffen die arme mensen in staat stelt te voorzien in basisbehoeften. In 2013 berekende het SCP dat per arm persoon 997 euro per jaar nodig is om het besteedbare inkomen aan te vullen tot het basisbehoeftenbudget. Uitgaande van 95.651 arme laaggeletterden houdt dat in dat de overheid circa 95 miljoen uitgeeft aan sociale voorzieningen als gevolg van laaggeletterdheid.

Ongezonde levensstijl

Een andere belangrijke kostenpost betreft de hogere kosten voor de gezondheidszorg. Laaggeletterden hebben vaak een ongezondere levensstijl en chronische ziekten en een grotere kans op het verkeerd gebruik van medicatie. Als gevolg gaan ze vaker naar een huisarts en het ziekenhuis. Dat extra zorggebruik als gevolg van laaggeletterdheid kost volgens de onderzoekers circa 257 miljoen euro per jaar.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 7 van deze week (inlog)

Lees hier het rapport van de Stichting Lezen en Schrijven


Afbeelding

Reacties: 5

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

K.M. Schaap / afdelingshoofd burger- en bestuurlijke zaken
Als ik het artikel goed begrepen heb, wordt onder laaggeletterdheid verstaan: mensen met " lage taal- en rekenvaardigheden". Aan de andere kant hoor je steen en been klagen over "het gebrek aan vakmensen" in de samenleving. Kan de overheid dan niet investeren in het opleiden van laaggeletterden tot vaklieden?
Wim Vreeswijk / Belastingadviseur
Hoewel er duidelijke inburgeringswetgeving bestaat in ons meest overvolle landje van Europa is deze wetgeving helaas nimmer dwingend gebleken en zitten we met name in de grote steden met een enorme hoeveelheid, van soms wel 180 verschillende nationaliteiten, waar docenten ook zwaar overspannen van raken en massaal met ziekteverzuim lopen vanwege een burn out. Dit valt in de praktijk nauwelijks tot niet te repareren met onderwijssurveillanten tijdens toetsen en examens, zij-instromers, onderwijsassistenten en zelfs geüniformeerde beveiligers wat ikzelf in mijn eigen schoolperiode nooit meemaakte. Helaas is deze situatie een gevolg van ontkennen en wegkijken door "Den Haag" waardoor we nu met 2,5 miljoen laaggeletterden, w.o. met name allochtonen, zitten !
Joop Sloop
"In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat staat gelijk aan 18% ofwel ongeveer 1 op de 6 Nederlanders. Daarvan heeft in ieder geval 1,9 miljoen moeite met lezen en schrijven en dus met taal. Van de 1,3 miljoen 16-65-jarigen die moeite hebben met lezen en schrijven (ofwel taal) is het merendeel, ongeveer tweederde, autochtoon. " (https://www.lezenenschrijven.nl/over-laaggelette …, dd 4-4-2018).



Allochtonen zijn logischerwijs oververtegenwoordigd, maar dat neem niet weg dat het probleem sowieso groot is, juist onder autochtone bevolking! De primaire oorzaak ligt dan zeker niet bij het "wegkijken door Den Haag"..

Hannes Haganum / kritisch lezer
Ja sorry, maar als een regering de deuren wijd open zet voor volstrekt kansloze asielzoekers die grotendeels levenslang aangewezen zullen zijn op de sociale voorzieningen, dan kan dit geen verrassing zijn. Dit land is al flink overbevolkt. Tegelijkertijd weigeren regering, gemeentes en werkgevers te investeren in opleidingen en trainingen voor oudere Nederlanders en allochtonen die zonder werk thuis zitten. Het is ook stuitend om te zien hoe slecht de arbeidsvoorzieningen zijn geworden voor laag opgeleiden: sorteercentra van pakketdiensten lijken soms een nieuwe vorm van slavernij ingevoerd te hebben. Ik heb er mogen rond kijken en ik was verbijsterd hoe dit in dit zogenaamd rijke land binnen vijftien jaar heeft kunnen gebeuren!

En juist die bedrijven en topmanagers behoren tot de Kring van Rutte.

En de heer Vreeswijk snijdt hier zeker een taboe aan waarover politici niet open durven praten.
loek / v.m. jur.medew. gsd
@Vreeswijk. Kort, krachtig, duidelijk en to the point. U weet denk ik, net als ik zo vermoed, dat dit verdienmodel echt niet op de helling gaat. Er zijn teveel mensen die hier aan verdienen dus .....na ons de zondvloed.
Advertentie