‘E-mailspeurders Maastricht maakten fouten’

Onderzoekers van Hoffmann Bedrijfsrecherche hebben fouten gemaakt tijdens het speuren in mails van ambtenaren, managers en wethouders van de gemeente Maastricht. Dat blijkt uit een second opinion van advocatenkantoor Pels Rijcken, meldt dagblad De Limburger.

Grote juridische risico's
De gemeente Maastricht gaf de opdracht aan Pels Rijcken te onderzoeken of een berisping van vier ambtenaren voor het schenden van de geheimhoudingsplicht door het ‘lekken' en verspreiden van notulen uit een directievergadering over het nieuwe Shared Service Center Zuid-Limburg (SSC-ZL) stand zou houden voor de rechter. Pels Rijcken concludeert dat die rechtsgang ‘grote juridische risico’s’ met zich mee zou brengen.

Vertragende ambtenaren ontslaan
Het SSC-ZL zou het gezamenlijke kantoor voor de gemeenten Sittard-Geleen, Heerlen en Maastricht moeten worden. De Limburger schrijft dat in de notulen te lezen valt dat wethouder John Aarts in de vergadering informeerde of het mogelijk is ambtenaren, die ook vakbondsleden zijn, te ontslaan of anderszins te straffen als zij het wordingsproces van het kantoor vertragen, desnoods op privé-titel.

Te goeder trouw
De rechercheurs ontdekten dat de mails niet waren gelekt, maar te goeder trouw naar enkele collega’s waren gestuurd door een ambtenaar die bij de vergadering aanwezig was en daarom de notulen kreeg. Volgens Pels Rijcken kan dat niet worden gezien als plichtsverzuim. Er stond ook nergens vermeld in de stukken dat het om concept-notulen of een vertrouwelijke document ging.

Werknemers niet vooraf ingelicht
Eigenlijk was ‘het lekken en verspreiden van vertrouwelijke informatie’ al een vooringenomen kwalificatie van gemeentesecretaris Piet Buijtels die de opdracht aan Hoffmann verstrekte, stelt Pels Rijcken volgens De Limburger. De rechercheurs hebben ook veel meer mailboxen bekeken dan nodig was. In totaal werden 40 mailboxen van ambtenaren, managers en wethouders bekeken. Maar e-mails mogen alleen worden ingezien als werknemers vooraf worden ingelicht, volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat heeft Hoffmann niet gedaan.

Geen strafwaardig plichtsverzuim
De mailboxen van drie ambtenaren die nader zijn onderzocht zijn vakbondskaderleden en genieten daarom meer bescherming. Het is volgens Pels Rijcken vanuit het belang van vakbondsvrijheid logisch dat zij hun bron niet aan Hoffmann bekendmaakten. Er was al met al geen sprake van strafwaardig plichtsverzuim, aldus Pels Rijcken. De rechercheurs hebben onnodig breed in mailboxen van medewerkers gespit en vakbondskaderleden onnodig intimiderend benaderd en beschuldigd van ‘lekken’. Zij zijn ook onterecht beschuldigd van het schenden van de ambtelijke geheimhoudingsplicht.

Spoeddebat
Morgenavond vindt in de gemeenteraad van Maastricht een spoeddebat plaats over de e-mailzaak. Afgelopen vrijdag verstuurde de oppositie nog een persbericht waarin het zich verbaasde over het feit dat na een week nog steeds niet duidelijk was welke stukken vertrouwelijk zijn en welke niet. De partijen noemden het logisch dat namen moeten worden geanonimiseerd. ‘Maar het is niet aannemelijk dat alles geheim zou moeten zijn.’

Openbare en transparante communicatie
Volgens de oppositiepartijen begint het debat met het verslag van de vergadering over de SSC-ZL van maart 2018, waarin de wethouder naar de mogelijkheid informeert om lastige ambtenaren te ontslaan. ‘Dat mag niet boven de markt blijven hangen en daar moet in het openbaar helderheid over komen. Het is de hoogste tijd dat in dit dossier de onderste steen bovenkomt.’ De partijen roepen het college op om de geheimhouding tot een minimum te beperken. ‘De impact van dit dossier vraagt om een openbare en transparante communicatie. Maastricht is al dagen in het nieuws en dat is niet goed voor de stad.’

Precaire kwestie
Aan het eind van de vrijdagmiddag heeft de oppositie de stukken ontvangen van het college. 'Op een gegeven moment is alles vrijgegeven, zodat we vanaf dat moment over alle informatie beschikken', zegt 50Plus-fractievoorzitter Bennie van Est. 'We hebben als oppositie de stukken geanalyseerd en nog aanvullende vragen gesteld. We hopen dat die vragen vandaag worden beantwoord en we ons nog op tijd voor morgenavond kunnen voorbereiden. Het is namelijk een uiterst precaire kwestie.'

Later geeft de wethouder aan dat het niet lukt de aanvullende vragen voor het debat te beantwoorden. Reden om het spoeddebat te laten vervallen. Dinsdag wordt een definitieve datum vastgesteld.