Themastemmen Den Haag: ‘natuur en groen’ belangrijkst

De thema’s Natuur en groen en Schone wijk scoren het hoogst bij de kiesgerechtigden in drie Haagse wijken die meededen aan het experiment themastemmen. De algemene opkomst was 10,3 procent. ‘Themastemmen geeft geen representatiever beeld dan lokale verkiezingen, maar wel een specifieker beeld van de voorkeuren van de stemmers’, staat in de resultatenrapportage.

3000 stemmers

Bij het themastemmen in de gemeente Den Haag is bewust gekozen voor drie verschillende wijken (met verschillen in aantal inwoners, opkomst verkiezingen, opleidingsniveau, migratieachtergrond en inkomen) in verschillende stadsdelen zodat de wijken een zo representatief mogelijk beeld geven voor de stad. In totaal hebben bijna 3000 mensen gestemd, wat dus iets meer dan 10 procent is van het aantal mensen dat is uitgenodigd. Daarbij moet worden opgemerkt dat door een technisch probleem de eerste 1000 stemmen verloren zijn gegaan. Op een verzoek nogmaals te stemmen reageerden 330 inwoners. De wijk Benoordenhout had de hoogste opkomst: 15,8 procent, gevolgd door Bohemen, Meer en Bos (14,9 procent). De wijk Rustenburg en Oostbroek bungelt onderaan met 4,8 procent. De gemiddelde opkomst verschilt per leeftijdsgroep en wijk en deze verschillen lijken ‘min of meer vergelijkbaar’ te zijn met de verschillen bij de gemeenteraadsverkiezingen.

Tegels weghalen

Het feit dat het thema Natuur en groen (42 procent) zo hoog scoort als de drie belangrijkste thema's moeten worden genoemd, is opvallend. In eerdere onderzoeken kwam dit thema nauwelijks voor in de top 3. Na Schone wijk (37 procent) scoren ook de thema’s Verkeersveiligheid (30 procent), Woningen voor starters (28 procent) en Inrichting van een veilige wijk (28 procent) volgens verwachting hoog. Als wordt gekeken naar de verschillen tussen wijken, dan valt op dat Verkeersveiligheid vooral hoog scoort in Benoordenhout en Armoedebestrijding alleen in Rustenburg en Oostbroek. Sport, Kunst en cultuur, Bouwen en Sociale contacten staan onderaan de lijst. De meeste inwoners (40 procent) vinden dat meer groen in de wijk vooral kan worden bereikt door tegels weg te halen in (binnen)tuinen en op straat (geveltuinen maken). Vergroenen van pleinen is voor 30 procent belangrijk, parkeerplaatsen ervoor opheffen is niet populair (6 procent).

Maximumsnelheid 30 km/u

Bij het thema Schone wijk zeggen stemmers uit Benoordenhout dat die het beste kan worden bereikt door vaker afval op te halen (40 procent), in Rustenburg en Oostbroek gaat de voorkeur echter uit naar meer handhaving en boetes (46 procent). Ook een sociale aanpak om mensen aan te moedigen wordt vaak genoemd. Veel inwoners (37 procent) vinden dat verkeersongelukken in de wijk het best voorkomen kunnen worden door in zoveel mogelijk straten een maximumsnelheid van 30 km/u in te voeren. Een vergelijkbaar deel van de inwoners (36 procent) kiest voor een andere inrichting van de straten, zodat auto’s niet hard kunnen rijden. De meeste inwoners in de drie wijken (56 procent) vindt dat betaalbaar wonen voor starters het beste lukt door bestaande gebouwen om te bouwen tot starterswoningen. Het bouwen van flats voor starters krijgt dan weer weinig voorkeursstemmen.

Het themastemmen is een goede aanvulling op het stemmen op een kandidaat van een politieke partij.

Gebouwen 'ombouwen'

Verder wil niemand dat er wordt gebouwd op plekken waar nu groen is en ook flexibel tijdelijk bouwen wordt maar weinig genoemd. De overgrote meerderheid van de stemmers in de drie wijken wil vooral bestaande gebouwen ombouwen (82 procent) om voldoende woningen in de eigen wijk te krijgen voor de groeiende bevolking. Armoedebestrijding scoorde het hoogst in de wijk Rustenburg en Oostbroek. Armoede in de wijk kan volgens de meeste inwoners (38 procent van alle inwoners) het best worden tegengegaan door mensen te helpen van de bijstand naar een baan te komen. Op de tweede plek (29 procent) staat 'ervoor zorgen dat iedereen vaste (woon)lasten kan betalen', zoals bijvoorbeeld de hoge energieprijzen. De antwoordcategorie waar de gemeente ‘niets’ hoeft te doen en dus geen rol heeft werd het vaakst ingevuld bij ‘Sport’, gevolgd door Kunst en cultuur en Sociale contacten. Bij de thema’s Participatie, Schone wijk en Zorg en welzijn moet de gemeente er wel zijn.

Goed initiatief

Het themastemmen zelf is een goede aanvulling op het stemmen op een kandidaat van een politieke partij, vindt een ruime meerderheid van de stemmers (78 procent). Bijna alle stemmers zouden over vier jaar weer meedoen aan het themastemmen als het dan in alle wijken van Den Haag is ingevoerd. Er waren ook kritische geluiden over de inhoud, vaak over het moeten kiezen van één antwoord. De helft van de antwoorden op de open vraag wat inwoners vinden van het themastemmen is als ‘overwegend positief’ te categoriseren, 30 procent ‘overwegend negatief’. Veruit de meeste mensen vinden themastemmen een goed initiatief en 40 procent van de invullers van de vraag over ‘impact’ is hoopvol over de invloed ervan op de politiek. Een grote minderheid (45 procent) heeft er vertrouwen in dat de gemeenteraad iets gaat doen met de uitslag, 38 procent staat hier neutraal in. De gemeenteraad heeft de resultaten inmiddels ontvangen en er volgt nog een evaluatie van de proef.