Zelftest integriteit voor kandidaat-ministers

Net als voor decentrale bestuurders is er nu voor kandidaat-bewindslieden een test ontwikkeld waarmee zij zichzelf kunnen testen op integriteitsrisico’s die ze lopen. Het self-assessment is voor de komende kabinetsformatie beschikbaar en wordt opgenomen in het Handboek bewindspersonen.

Constante opgave
Dat meldt minister Ollongren van Binnenlandse Zaken aan de Tweede Kamer. De self-assessment risicoanalyse integriteit is een hulpmiddel voor kandidaat-bewindspersonen dat zich met name richt op bewustwording en inventarisatie van risico’s. Het moet volgens de minister worden gezien als basis om de eigen integriteit blijvend te bevorderen, ‘dit in de wetenschap dat integriteit “geen bezit is maar een constante opgave en uitdaging”. Een dergelijke risicoanalyse integriteit is reeds gebruikelijk bij de benoeming van decentrale bestuurders na verkiezingen.

Voorbeeldfunctie
Het behouden en bevorderen van de eigen integriteit is volgens Ollongren van groot belang, zeker in het licht van de nationale en internationale ontwikkelingen aangaande de aanpak van ondermijning, corruptiebestrijding, de bevordering van de rechtsstatelijkheid en een weerbaar en integer bestuur. ‘Bewindspersonen hebben een belangrijke voorbeeldfunctie’, aldus de D66-bewindsvrouw.

Formateur
Tijdens kabinetsformaties wordt in het gesprek van de formateur met de kandidaat-bewindspersoon standaard nagegaan of er enig beletsel is in het heden of verleden van de kandidaat om de functie in kwestie te aanvaarden. Ter afsluiting van het gesprek stelt de formateur expliciet nog de vraag of er nog feiten zijn uit heden of verleden van de kandidaat die hij moet kennen, omdat ze op enig moment van negatieve invloed zouden kunnen worden op het functioneren van de kandidaat als bewindspersoon, dan wel het kabinet in een moeilijke situatie zouden kunnen brengen.

Belangenverstrengeling
Met het selfassessment risicoanalyse integriteit biedt het kabinet een handreiking om die procedure aan te vullen. Het gesprek met de formateur heeft als meerwaarde dat er mede op basis van de drie feitenonderzoeken en het self-assessment, bewustwording ontstaat over de eventuele risico’s en kwetsbaarheden en dat er in goed overleg beheersmaatregelen kunnen worden getroffen op bijvoorbeeld (de schijn van) belangenverstrengeling. Ook wanneer sprake is van een tussentijdse benoeming, zal gebruik worden gemaakt van het self-assessment.