Telmethode verkiezingen doorgezet ondanks verzet

Het kabinet wil door met de gemeentelijke stembureaus die centraal de verkiezingsuitslag op gemeenteniveau vaststellen. De ministerraad stemde in met het voorstel en het is nu naar de Raad van State, ondanks tegenstand van gemeenten en de Kiesraad.

Nut

Volgens het kabinet zorgt deze werkwijze voor ‘meer gelegenheid voor het corrigeren van telfouten’ en ‘wordt het telproces transparanter en beter controleerbaar’. Maar gemeenten en de Kiesraad zien het nut er eigenlijk niet van in, schrijft Gemeente.nu. ‘Gemeenten maakten afgelopen zomer duidelijk dat ze het voorstel niet zien zitten. De voordelen zouden voor de meerderheid niet opwegen tegen de nadelen. Ze vinden het centraal tellen belastend en bovendien riskant voor het verkiezingsproces.’

Niet bewezen

De stelling dat centraal tellen het telproces betrouwbaarder maakt, is niet bewezen, blijkt uit een eerste onderzoek van de Kiesraad. De Kiesraad vergeleek gemeenten met en zonder centraal tellen in de periode 2014-2019. De effecten zijn ‘te marginaal of wijzen zelfs de andere richting uit.’ De raad adviseerde nader onderzoek naar ‘de daadwerkelijke effecten van centraal tellen op de betrouwbaarheid van de verkiezingsuitslag’.

Kanttekeningen

Uit een experiment met centraal stemmen tellen tijdens de verkiezing voor het Europees Parlement blijkt dat, hoewel het merendeel van betrokken gemeenteambtenaren oordeelden dat de ‘centrale stemopname’ goed verliep, er de nodige kanttekeningen te plaatsen zijn bij het experiment. Het zou te veel tijd kosten en een groot deel van de gemeenteambtenaren zou daarom aan het college van Burgemeester & Wethouders adviseren om het experiment niet door te zetten. Volgens de Kiesraad mag een dergelijk argument echter niet de doorslag geven, omdat het uiteindelijke doel is om de nauwkeurigheid van het telproces te vergroten.