In Nijkerk doet de burger alles

Al het beïnvloedbare gemeentelijke beleid aan de samenleving overlaten. Van visie tot concrete voorstellen. Mét budget. Dat heeft Nijkerk de afgelopen jaren gedaan. Het is niet de vraag of de gemeente daarmee doorgaat, maar vooral hoe.

Initiatief

‘Samen aan zet’; onder die noemer is in Nijkerk de samenleving de afgelopen twee jaar nauw betrokken geweest bij de visie- en planvorming van de gemeente. ‘We wilden in de samenleving een proces gaan mobiliseren om echt tot overheidsparticipatie te komen’, stelt Boudewijn van der Woerd, fractievoorzitter van de VVD. ‘De tijd dat de overheid kan zeggen wat goed voor de mensen was, ligt achter ons. We wilden dat inwoners zich meer betrokken zouden gaan voelen bij hetgeen de gemeente mee bezig is’, vult Harke Dijksterhuis (ChristenUnie-SGP) aan. ‘Dat resulteerde uiteindelijk in het initiatiefvoorstel Samen aan zet, waarin onder meer de kaders van het proces werden beschreven’, licht Marlies Veldhoen, gemeentelijk Kwartiermaker Participatie, toe.

Ruime kaders

Die kaders waren redelijk ruim. ‘De raad heeft gezegd dat de samenleving een visie mag bepalen op bijna alles waar de gemeente qua beleid invloed op heeft’, aldus Veldhoen. Financieel gezien gaat dat grofweg om zo’n dertig procent van de totale gemeentelijke begroting. ‘Als raad hebben we gezegd dat we de voorstellen over zouden nemen als die binnen de kaders en binnen het budget pasten en op draagvlak konden rekenen’, aldus Dijksterhuis.

Dialooggroepen

Nadat die kaders waren vastgesteld, zijn zogeheten ‘dialooggroepen’ gevormd. Nijkerk startte er in 2016 met twee: Leefstijl en Economie en bedrijfsomgeving. Later zijn er nog drie bijgekomen. Via een stakeholdersanalyse, waarbij de verschillende belangen in kaart werden gebracht, zijn mensen actief benaderd om mee te doen. ‘Daardoor hebben we echt een aantal mensen gevonden die we anders nooit hier aan tafel hadden gehad’, aldus Veldhoen.

Alles overgenomen

De opdracht aan de dialooggroep was om een visie en daarbij behorende voorstellen te maken. In een aantal avonden werd een visie ontwikkeld: wat vindt de dialooggroep op het gebied van bijvoorbeeld sport of cultuur voor Nijkerk, Hoevelaken en Nijkerkerveen belangrijk. Vervolgens werden daar, met zicht op beïnvloedbaar budget, voorstellen voor gemaakt. De vijf dialooggroepen hebben uiteindelijk eerst hun visie en later alle voorstellen aan de gemeenteraad en het college gepresenteerd. Vervolgens gingen de voorstellen de reguliere procedure in, waarbij de raad er uiteindelijk formeel een besluit over nam in een raadsvergadering. Veldhoen: ‘Alle voorstellen die binnen de kaders waren, zijn overgenomen.’

Verversing

Dijksterhuis en Van der Woerd willen graag door, maar wel met aanpassingen. ‘Het zou heel logisch zijn om deze manier van werken door te zetten, maar dan meer op afgebakende dossiers. Het was nu wel heel breed’, aldus Dijksterhuis. Daarnaast moet de dialoog tussen samenleving en raad worden vergroot. De structurele inbedding van de werkwijze in het reguliere processen wordt daarnaast door beiden als aandachtspunt genoemd, evenals de ‘verversing’ van de burgers die participeren.

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 6 van deze week (inlog)