CdK Jorritsma: 50 duizend is een mooie maat

In de laatste raadsvergadering voor de gemeenten Lemsterland, Skarsterlân en Gaasterlân-Sleat opgaan in De Friese Meren hield Commissaris van de Koning John Jorritsma de raadsleden voor een gemeente van 50 duizend inwoners een mooie maat te vinden.

‘Gelukkig zit 100 duizend er voorlopig niet in’, zei u in uw toespraak voor de raden. U vindt 50 duizend een mooie schaal. Daar houdt u aan vast?

‘In het regeerakkoord wordt gesproken over 100.000+ gemeenten en daar zijn ook de taakstellingen aan gekoppeld. In Friesland willen we de grootte van gemeenten situationeel beoordelen. Voor de juiste schaal en maat kijken we naar de sociaal-geografische opbouw van de regio. We zijn bezig deze bestuurlijke houtskoolschets uit te werken. De hele provincie is in beweging.’
 

Maar u ziet eigenlijk niets in grotere gemeenten dan 50 duizend?
‘Ik vind niet dat 50 duizend te klein is en 60 duizend te groot. Zo nauw ligt het niet. Via de sociaal-geografische samenhang komen we tot schaalvergroting. Leeuwarden zit na de herindeling al op 107 duizend. In 2018 moeten ze helaas nog een slag maken. Helaas, zeg ik, want ik had het liever eerder gezien. Maar de provincie is niet leidend. Het herindelingskader is niet af te dwingen, het moet van onderop komen, al duurt het mij veel te lang. Leeuwarden moet uitkomen op 120 á 125 duizend inwoners. Súdwest-Fryslân komt na de herindeling met een deel van Boarnsterhim op 80 duizend. Dat functioneert uitstekend. Maar De Friese Meren heeft met 50 duizend inwoners, 50 duizend hectare en 50 kernen een solide en robuuste structuur en kan de toekomst aan. Ik vind die maat uitstekend.’
 

Betekent dat dat Friesland niet zal meewerken aan nog grotere gemeenten?
‘Daarover is een discussie geweest in het provinciebestuur. We zijn hier nog bezig met Noordoost- en Noordwest-Friesland. Het is belangrijk die gemeenten aan te sporen nog actiever verder te gaan met het herindelingsproces. Het is voor hen pure noodzaak hun schaal te vergroten.’

Maar deze gemeenten worden straks niet groter dan 50 duizend?
‘We gaan herindelingen niet om de reden van het getal afdwingen. Juist ook hier moeten we de sociaal-geografische samenhang volgen en bij elkaar houden.’

Heeft Plasterk u al gezegd toch af te stevenen op nog grotere gemeenten?
‘Ik heb geen signalen in die richting ontvangen.’

Stel hij wil wel opschalen naar 100 duizend, houdt u dan voet bij stuk?
‘Wij zijn een eigenzinnige provincie. We hebben een eigen verantwoordelijkheid als gebiedsregisseur en beoordelen de initiatieven van gemeenten. We hebben een mooie houtskoolschets en dat zeggen we ook tegen de gemeenten. En 100 duizend is daarin geen doel op zich.’

En dat zegt u ook tegen Plasterk?
‘Plasterk weet dat prima. Hij weet hoe wij erin staan.’