Meerderheid kiezers tegen herindeling gemeenten

Een meerderheid van de kiezers (61 procent) ziet gemeentelijke herindeling niet zitten. Bijna vier op de tien kiezers vindt wel dat het aantal gemeenten in hun provincie moet verminderen. Per provincie zijn er verschillen, maar het percentage tegenstanders varieert van 59 tot 72 procent. Alleen in Groningen is een nipte meerderheid (52 procent) voor opschaling.

Bestuurlijk verzet

Dat blijkt uit de antwoorden van ruim 200.000 invullers van DeStemVan; de ‘concurrent’ van de Stemwijzer voor de Provinciale Statenverkiezingen. Groningers staan het meest positief tegenover herindeling. Dit staat in contrast met het bestuurlijk verzet van veel Groninger gemeenten om met (buur)gemeenten te fuseren. De provincie wil het aantal gemeenten per 2018 terugbrengen van 23 naar zes of zeven.

Onvoldoende bestuurskracht

De meeste politieke partijen in Groningen die aan de Statenverkiezingen van woensdag meedoen, staan positief tegenover herindeling. Met name de Groningse afdelingen van CDA, D66, PvdA en de VVD zijn voor. Zij stellen dat herindeling goed is voor meer bestuurlijke slagkracht in de provincie. D66 stelt dat het veel Groningse gemeenten ontbeert aan de benodigde bestuurskracht en financiële capaciteit om de nieuwe taken van de decentralisatie goed uit te kunnen voeren. De lokale partijen vinden dat het draagvlak hiervoor vanuit de samenleving moet komen.

Provinciale regie

Gedeputeerde Staten (GS) van Groningen hebben de regie rondom de door de provincie noodzakelijk geachte grootschalige herindelingen in de provincie naar zich toegetrokken. Dit omdat de gemeenten er onderling niet uit uitkwamen. Het bestuurlijk verzet vanuit de gemeenten lijkt de laatste tijd wat te verdampen. Er zit schot in de zaak.

Van onderop

Felste tegenstanders van herindeling zijn de te vinden onder kiezers in Flevoland (72 procent tegen) en Drenthe (66 procent), zo blijkt uit de door Necker van Naem ontwikkelde DeStemVan. Bij de provinciale partijen van Flevoland en Utrecht (60 procent van de kiezers tegen) gaan de handen voor opschaling niet op elkaar. De Utrechtse afdeling van de PvdA stelt echter dat een fusie van gemeenten in de toekomst waarschijnlijk onvermijdelijk is. Een meerderheid van de partijen vindt overigens wel dat de wens tot bestuurlijke fusie vanuit de gemeenten zelf moet komen. Van bovenaf opgelegde herindelingen vinden de partijen uit den boze.

Snellere fusie moet

D66-Kamerlid Gerard Schouw vindt dat gemeenten sneller moeten gaan fuseren. Dit om de nadelen van de enorme hoeveelheid aan ondemocratische gemeenschappelijke regelingen te omzeilen. Hij kondigde maandag in Binnenlands Bestuur aan een initiatiefvoorstel te gaan indienen om het aantal gemeenschappelijke regelingen te beteugelen en terug te brengen. Op verzoek van de Tweede Kamer komt de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) in de zomer met een advies over de borging van democratische legitimiteit van regionale samenwerkingsverbanden.