Steun voor rookvrije gemeenten steeds groter

Acht op de 10 gemeenten heeft een rol in het rookvrij maken van locaties binnen de gemeente, zoals sportvelden en scholen. Dat is meer dan vorig jaar, zo blijkt uit een onderzoek van I&O Research in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij. Toch kiezen maar weinig gemeenten voor het opstellen of aanpassen van lokale regelgeving.

Actief

Van de Nederlandse gemeenten is 83 procent van de gemeenten actief op het gebied van rookvrij.  Vorig jaar gold dit nog voor 73 procent. Onder kleinere gemeenten, met minder dan 20.000 inwoners, ligt het aantal actieve gemeenten met 65% aanzienlijk lager. I&O onderzocht net als vorig jaar, in opdracht van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, in hoeverre gemeenten rookvrije activiteiten ondersteunen en op welke manier ze dat doen. 256 gemeenten vulden de vragenlijst in.

Plannen

Van de 16% van de gemeenten die nog niet actief zijn in het onderwerp, geeft de helft aan wel bezig te zijn met rookvrije plannen. Een deel van de niet-actieve gemeenten geeft als verklaring een gebrek aan beleidsprioriteit (37%) of tijd (22%). Driekwart geeft aan om dit of volgend jaar wel actief te worden.

De helft van alle gemeenten (51%) heeft rookvrij wel beleidsmatig vastgelegd, meer dan vorig jaar. Volgens de onderzoekers lijkt de inzet voor een rookvrije omgeving groter in gemeenten die dat beleidsmatig doen. ‘Zo is er vaker commitment van het college voor de Rookvrije Generatie, dragen ambtenaren de boodschap van de Rookvrije Generatie vaker uit en zijn er meer uren en middelen beschikbaar voor de uitvoer van rookvrij-beleid. Ook vervullen deze gemeenten vaker een aanjagende (meer proactieve) en regelgevende rol bij het rookvrij maken van de gemeente.’

Ondersteuning

Veel van de gemeenten stellen materiaal, informatie of inzet van mensen beschikbaar als ondersteuning van rookvrije initiatieven. Ongeveer 40% heeft een meer actieve rol door partijen zelf te activeren of door bekendheid te geven aan rookvrije initiatieven. Gemeenten lijken dit te prefereren boven het stellen van eisen of het maken of aanpassen van regelgeving, bijvoorbeeld voor roken rondom scholen of sportvelden. Slechts 10% van de gemeenten heeft regelgeving wel.

Preventieakkoord

Volgens het Nationaal Preventieakkoord uit 2017 moeten alle openbare- en overheidsgebouwen, dus ook gemeentehuizen, op 1 juli geheel rookvrij zijn. Dat betekent dat er ook geen rookruimtes meer mogen zijn in zorginstellingen, scholen, sportkantines en bibliotheken.