De toegankelijkheid van stemlokalen in Utrecht moet beter, vindt ook het college van burgemeester en wethouders. Maar ze allemaal toegankelijk krijgen, is vanwege het monumentale karakter van de binnenstad praktisch onmogelijk.
Utrecht: 100 procent toegankelijke stemlokalen ‘lastig’ in historische stad
Naast de factor toegankelijkheid kijkt de gemeente Utrecht ook naar een goede spreiding van stemlokalen over de stad.
Verslechtering
Dat stelt het dagelijks bestuur van de gemeente in reactie op het rapport van de plaatselijke rekenkamer, Drempels om te stemmen. Volgens dat rapport is slechts 40 procent van de stembureaus toegankelijk voor inwoners met een lichamelijke beperking. Vergeleken met 2019 is er zelfs sprake van een verslechtering. ‘Uiteraard is ons uitgangspunt dat we streven naar 100 procent toegankelijke stemlokalen’, aldus het college. ‘Dit is echter wel lastig om te realiseren en niet in alle situaties mogelijk. Dat heeft onder andere te maken met de monumentale binnenstad.’
Goede spreiding
Verder is het volgens het college onmogelijk om voor alle stemlokalen aan alle criteria van toegankelijkheid te voldoen. Bij het selecteren van stemlocaties moet de gemeente rekening houden met veel factoren. Naast de toegankelijkheid van een locatie wordt er onder andere ook gekeken naar een goede spreiding over de stad, een loopafstand van maximaal 750 meter tussen woonadres van de kiezer en het stemlokaal, het aantal kiesgerechtigden voor de verkiezing en de beschikbaarheid van de locaties; deze wisselt per verkiezing.
Oude panden
Toegankelijkheid is volgens het college ‘een belangrijke maar niet altijd de doorslaggevende factor. ‘Een stemlokaal in de buurt van het woonadres van de kiezer kan drempelverlagend werken om te gaan stemmen en is daarmee mogelijk opkomst verhogend. Wij vinden het belangrijk dat kiezers zo min mogelijk drempels ervaren om van hun democratische recht gebruik te maken’, aldus het college. ‘In bepaalde wijken, zoals de binnenstad, staan veel monumentale gebouwen. Om te voldoen aan het criterium van een maximale loopafstand zijn we genoodzaakt om in sommige wijken gebruik te maken van monumentale panden en/of oudere gemeentelijke panden.’
Corona
Dat de situatie sinds 2019 is verslechterd, bestrijdt het college niet. Er zijn destijds wel afspraken gemaakt de toegankelijkheid te verbeteren, maar de eerstvolgende verkiezing moest onder bijzondere omstandigheden worden georganiseerd: corona. En bijzondere omstandigheden golden ook voor de twee verkiezingen daarna, onder andere vanwege een kortere voorbereidingstijd dan gebruikelijk. ‘Hierdoor, en door veel personele wisselingen, ontstond er druk op de capaciteit bij alle betrokkenen en is het uitwerken van de verbeteringen uitgesteld’, aldus het college. Maar, ‘wij gaan deze verbeteringen alsnog doorvoeren.’
