‘Gemeenteraden beter betrekken bij crisisopvang’

Gemeenteraden moeten vaker en sneller worden betrokken bij crisisopvang. Vaak wordt de raad pas achteraf geïnformeerd, zoals bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen. De gemeenteraad moet voluit worden betrokken en niet buitenspel worden gezet bij de opvang van vluchtelingen, vindt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Democratische legitimatie

De vereniging van raadsleden reageert daarmee op het rapport van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) ‘Van Crisis naar opgave’. In dit rapport, dat eind maart dit jaar verscheen, bepleitte de ROB ook voor een steviger rol van de gemeenteraden. ‘We zien dat bij de opvang van vluchtelingen uit de Oekraïne deze les nog niet is geleerd’, zegt Bahreddine Belhaj, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden op de website van de vereniging. ‘Gemeenteraden moeten hun rol pakken want gemeenteraden gaan over draagvlak en zijn het hoogste orgaan. Wij merken aan onze raadsleden dat er in veel gemeenten discussies zijn over het tekort aan woningen. Burgemeesters roepen in het kader van de crisisopvang dat zij er allemaal niets aan kunnen doen omdat de Veiligheidsregio het allemaal bepaalt. Maar burgemeesters zouden eigenlijk moeten zeggen: “Ik informeer en overleg met de raad als vertegenwoordigers van onze inwoners, want ik heb de democratische legitimatie van de raad nodig voor hoe wij in onze gemeente met de opvang van vluchtelingen omgaan’,” aldus Belhaj.

Wettelijke basis

Belhaj sluit zich ook aan bij het advies van de ROB om de crisisstructuur een wettelijke basis te geven. Dat zou er in de toekomst voor moeten zorgen dat gemeenteraden verantwoording kunnen afdwingen. Zolang dat niet het geval is, wordt de lokale democratie in haar functioneren beperkt, meent de Raad. ‘Het is de spijker op de kop’, meent Belhaj. ‘Wij vinden dat een sterke Raad ertoe doet. Dat betekent ook dat gemeenteraden zelf in dit soort kwesties hun verantwoordelijkheid nemen, maar ook dat griffiers als ondersteuners van de raad een actievere rol moeten gaan spelen bij de raden bewust maken van hun bevoegdheden. Want het gaat ook om keuzes voor welke onderwerpen en thema’s de ambtenaren van de gemeenten worden ingezet.’