‘Grote zorgen’ over lokale media

Lokale media zijn beslist niet dood, maar volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) is er reden voor grote zorgen. In een advies schrijft de ROB samen met de Raad voor Cultuur dat de informatievoorziening in landelijke gebieden ‘bleekjes’ is, dat waar lokale media wel aanwezig zijn hun situatie ‘kwetsbaar en precair’ is en dat hun bereik tekortschiet. Een van de adviezen is dat de financiering moet worden verlegd van gemeenten naar de rijksoverheid.

Talent

Niet alles is kommer en kwel, concludeert de raden in antwoord op verzoeken van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Regionale dagbladuitgevers blazen zichzelf nieuw leven in met lokaal nieuws, lokale omroepen zoeken schaalvergroting waardoor streekomroepen ontstaan die beter kunnen investeren in talent en er zijn ‘dertien regi­onale omroepen die als digitale nieuwsplatforms aan het groeien zijn en moge­lijkheden zien als partner van lokale omroepen’.

Niet controleren

Maar er zijn hoofdzakelijk drie grote zorgen. De eerste is dat te veel plekken zijn waar media de controlerende, informerende, verbindende, educatieve en culturele functies niet vervullen. ‘Met name in de landelijke gebieden, buiten de grote en middelgrote steden, komt maar zelden een journa­list om verhaal te halen.’

Zijden draadje

Waar de media wel aanwezig zijn is de financiële situatie een probleem en daarmee is het voortbestaan ‘kwetsbaar en precair’. Publieke media zijn afhankelijk van gemeentebijdragen en private media van teruglopende advertentie-inkomsten. Met name buiten de grote en middelgrote steden hangt het voortbestaan van lokale media ‘aan een zijden draadje’.

Weinig bereik

Dan is er tot slot het bereik. ‘Het bereik van regionale en lokale media schiet in nog sterkere mate tekort onder Nederlanders met een niet-Westerse achtergrond en onder jongeren.’ In grootstedelijke gebieden vinden gemeenschappen elkaar wel via ‘eigen’ media, maar ‘maar extra energie is gewenst om ook deze doelgroepen volwaar­dig te betrekken bij de lokale democratie en samenleving’.

Netwerk van fondsen

De adviezen zijn onder meer dat samenwerking tussen regionale en lokale media gestimuleerd moet worden door samenwerkende gemeenten en provincies, dat er een landelijk dekkend netwerk van mediafondsen moet komen en dat de basisfinanciering verhoogd moet worden en verlegd van gemeenten naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Magere financiering

De basisfinanciering is ‘inconsistent en in kleine gemeenten te mager om een omroep van op te zetten die voorziet in de publieke functies die we van publieke omroepen verwachten’, schrijven de raden. ‘Daarnaast maakt deze manier van financieren de omroepen voor hun voortbestaan afhankelijk van de gemeente die ze tegelijkertijd kritisch dienen te volgen.’