bestuur en organisatie / Partnerbijdrage

Fatsoenlijke opvang asielzoekers morele plicht

De meeste Nederlanders vinden het onze 'morele plicht' om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen.

20 september 2022
Asielzoekers

De meeste Nederlanders vinden het onze 'morele plicht' om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen. Ook vindt een nipte meerderheid van de bevolking het acceptabel als er een asielszoekercentrum bij hun in de buurt zou komen mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van NOS dat liep van 9 tot 12 september.

Disclaimer: kort na dit onderzoek voerde ook Ipsos een onderzoek uit naar de publieke opinie over asielopvang. De verschillen tussen beide onderzoeken worden in dit artikel verklaard.

Sinds begin deze zomer bestempelt het kabinet de situatie in Ter Apel als crisis. Een gebrek aan opvangplekken heeft onder andere toe geleid dat veel asielzoekers buiten het aanmeldcentrum in Ter Apel moeten slapen. Om de publieke opinie omtrent het onderwerp immigratie en het draagvlak voor de opvang van asielzoekers goed in kaart te brengen heeft NOS I&O Research gevraagd een onderzoek uit te voeren naar dit onderwerp.

Zes op tien: fatsoenlijke opvang is morele plicht

Zes op tien (60%) Nederlanders vinden het ‘onze morele plicht’ om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen in Nederland. Een vijfde (20%) is het hiermee oneens. Het deel van de bevolking dat de stelling onderschrijft is licht gedaald ten opzichte van 2015 (65%).

Figuur1

Meesten staan achter uitgangspunten asielbeleid, een vijfde wil dat het strenger wordt

Om te analyseren of de Nederlandse bevolking achter de uitgangspunten van het Nederlandse asielbeleid staat legden wij de volgende tekst voor:

De basis van het Nederlandse asielbeleid is gebaseerd op internationale verdragen en Europees recht. Hierdoor heeft Nederland de plicht om mensen de kans te geven hier asiel aan te vragen. Mensen die vluchten voor oorlog en geweld horen volgens de wet bescherming te krijgen.

Dit geldt ook voor iemand die zijn of haar land van herkomst ontvlucht vanwege gegronde vrees voor vervolging. Redenen voor vervolging kunnen zijn: ras of nationaliteit, godsdienst, politieke overtuiging of het behoren tot een bepaalde sociale groep. Asielzoekers uit landen die door Nederland als veilig zijn aangemerkt krijgen doorgaans geen asielverlening.

Zes op tien (61%) geven aan hierachter te staan. Iets meer dan een vijfde (22%) vindt dat dit beleid strenger zou moeten zijn, terwijl zes procent juist vindt dat het beleid minder streng zou moeten zijn.

Figuur2

Meer draagvlak voor azc onder omwonenden

Het draagvlak voor een azc in eigen buurt is gemeten door te vragen of men het acceptabel, acceptabel onder voorwaarden of niet acceptabel zou vinden als er een azc bij hun in de buurt zou worden geplaatst. Aan Nederlanders die al in de buurt wonen van een azc vroegen wij wat zij er met terugkerende kracht wat ze hadden geantwoord als hun gemeente ze deze vraag zou hebben gesteld.

De meerderheid (55%) van de Nederlanders die niet in de buurt (binnen 500 meter) van een asielzoekerscentrum wonen zouden het acceptabel vinden als er in hun buurt een azc zou komen. Zij verbinden daar doorgaans wel voorwaarden aan, zoals de omvang (niet te veel mensen) en de samenstelling (gezinnen uit onveilige landen) van het azc. Ook benadrukt men dikwijls dat er stevig dient te worden ingegrepen als het azc leidt tot overlast. Vier op tien (41%) vindt een azc in de buurt sowieso niet acceptabel.

Nederlanders die wel in de buurt wonen van een azc vinden dit veel vaker acceptabel (73%, al dan niet onder voorwaarden. Slechts een kwart (23%) vindt het niet acceptabel.

Figuur3

Onderzoeksverantwoording

Dit onderzoek – uitgevoerd in opdracht van de NOS -vond plaats van vrijdag 9 tot maandag 12 september. In totaal werkten 2.684 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee aan dit onderzoek. Het grootste deel van de steekproef (n=2.497) is afkomstig uit het I&O Research Panel, 187 respondenten deden mee via PanelClix. Dit zijn allen Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond. 

De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. Hiermee is de steekproef representatief voor de kiesgerechtigde Nederlandse inwoners (18+), voor wat betreft deze achtergrondkenmerken.

We vertellen u graag nog veel meer over I&O Research. Neem contact op:


Asher van der Schelde
Onderzoeker
020-308 48 26
a.van.der.schelde@ioresearch.nl

Reacties: 1

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Hans Bakker
Het is maar net hoe de vraag wordt gesteld. Deze vraag wordt natuurlijk snel met “ja” beantwoord. Er zijn effectievere manieren om iets te doen voor vluchtelingen. Als we ieder jaar eenzelfde aantal vluchtelingen ophalen uit kampen, waarvan we zeker weten dat het ook echte vluchtelingen zijn, dan doen we vele malen meer. Als je mensen de keus geeft om meer te doen voor vluchtelingen op een andere manier en te stoppen met de effectuering van het “asielrecht”, dan zullen zij daarvoor kiezen. Het gaat erom dat de politieke leiders geen afstand willen doen van het principe dat mensen asiel moeten kunnen aanvragen. Daarbij realiseert de regering zich donders goed dat het alleen maar om het uiterlijke plaatje gaat. Het is symboolpolitiek. Politieke leiders proberen namelijk tegelijkertijd op allerlei mogelijke manieren om mensen tegen te houden. Via de Turkije deal, een deal met de Libische kustwacht etc. Dus de facto krijgt de meerderheid van de “asielzoekers” de kans feitelijk helemaal niet om hier asiel te komen aanvragen. Als we dat wel zouden toelaten, met 80 miljoen echte vluchtelingen wereldwijd, dan was het draagvlak al snel verdwenen. De vraagstelling in dit onderzoek houdt mensen een schijnwerkelijkheid voor.