FNV legt thuiswerkvergoeding op cao-tafel

Nu het thuiswerken langer gaat duren start vakbond FNV de onderhandelingen met werkgevers over een thuiswerkregeling. Ruim 80 procent van de FNV-leden wil een dergelijke regeling. Dat blijkt uit onderzoek dat Totta Research vorige week uitvoerde in opdracht van de FNV. Daaraan namen ruim 9400 leden deel, veelal werkzaam bij gemeenten en rijksoverheid.

Thuiswerkregeling

Volgens de vakbond moeten in een thuiswerkregeling onderwerpen als facilitering in materiaal, een vergoeding, recht op thuiswerken én recht op werken op kantoor, privacy en afspraken over de combinatie werk/privé worden geregeld. Vanaf september starten de cao-onderhandelingen in de financiële sector. Daar gaat de bond onderhandelen over een thuiswerkregeling, maar ook bij het rijk en bij de gemeenten komt een thuiswerkregeling op tafel.

Nieuwe situatie, nieuwe afspraken

Kitty Jong, vicevoorzitter van de FNV, benadrukt dat de werkgever is verantwoordelijk voor een gezonde werkplek, ‘óók als je gedwongen thuis moet werken’. ‘Nu het thuiswerken langer gaat duren en werkgevers en werknemers zien dat het ook goed lukt, is er een nieuwe situatie ontstaan die nieuwe afspraken vereist, ook voor de periode na corona.’ Het gaat dan om vragen als: wat kun je afspreken om de werkdruk niet te laten oplopen? Heb je het recht om in de avond en weekend onbereikbaar te zijn? Welke kosten maak je extra? Kan je wel goed thuis werken? ‘Ook zeggenschap over het eigen werk is belangrijk. Daar is bijvoorbeeld in callcentra een schrijnend gebrek aan.’

Gemeenteambtenaar minst blij

Uit de enquête onder FNV-leden blijkt dat bijna iedereen sinds de oproep van premier Rutte is gaan thuiswerken. Bij de helft van de thuiswerkers gelden nog altijd de regels die in maart zijn ingesteld, bij de andere helft is er versoepeld en kan er op gezette tijden op kantoor worden gewerkt. Maar een einddatum is vaak nog niet in zicht. Twee van de drie thuiswerkers geven aan op deze manier prettig te kunnen werken. Oudere werknemers voelen zich net iets prettiger in de thuiswerksituatie dan jongeren. En van de onderzochte sectoren is de gemeentelijke overheid de sector met de minst blije thuiswerkers (66 procent).

Mannen willen vaker helemaal terug naar kantoor
Bijna driekwart wil in de toekomst ook graag afwisseling tussen thuiswerken en op kantoor werken. Mannen geven iets vaker dan vrouwen aan dat ze helemaal terug naar kantoor willen in de toekomst (16 procent versus 12 procent), vrouwen willen vaker de afwisseling houden (70 procent versus 74 procent). Het grootste voordeel van thuiswerken is het ontbreken van reistijd (72 procent), maar ook betere concentratie (39 procent) en een hogere productiviteit (38 procent) worden relatief vaak genoemd. Het grootste nadeel van thuiswerken is volgens bijna twee derde gebrek aan collega’s en sociale interactie (64 procent). Ook zegt men weinig te bewegen op een thuiswerkdag (38 procent).

Jongeren: minder vaak goede thuiswerkplek
Een kwart vindt dat bij thuiswerken werk en privé teveel door elkaar heen lopen. Mannen hebben daar meer last van dan vrouwen. Er is verder minder effectieve samenwerking en meer schermtijd. Jongeren geven opvallend vaak aan geen goede werkplek te hebben en dat werk en privé teveel door elkaar heen lopen. Mogelijke oorzaak is dat jongere werknemers kleine kinderen thuis hebben en/of kleiner wonen, waardoor een (rustige) thuiswerkplek minder goed valt te realiseren. Jongeren lijken daarentegen minder moeite te hebben met de samenwerking op afstand vergeleken met ouderen.

Maatwerk

Naast het recht om thuis te werken wil de FNV graag dat ook wordt afgesproken dat er een recht is om op kantoor te werken. Bijna de helft van de respondenten wil dat laatste graag wettelijk geregeld zien. Volgens Jong is een thuiswerkregeling maatwerk per sector. ‘Overal gelden andere afspraken, denk bijvoorbeeld aan de reiskosten, die soms wel, soms niet geschrapt zijn. Als die doorlopen is het niet eerlijk verdeeld tussen mensen die ver weg en dichtbij wonen.’ Ook worden bij thuiswerk soms kosten gemaakt voor sneller (en dus duurder) internet, printen, verwarming, verkoeling, elektra en koffie. ‘En je bent ruimte in je huis kwijt.’ Nu is voor minder dan één op de tien werknemers een thuiswerkvergoeding geregeld. ‘Het is hard nodig dat we hier vaker afspraken over maken. Dat verwachten leden terecht van ons. We kijken per sector wat een reëel bedrag is en wat onze leden willen.’

Thuiswerken bespaart werkgevers 1,6 miljard
Ongeveer 4,5 miljoen mensen kunnen thuis werken. Een dag extra per week thuiswerken levert de werkgevers jaarlijks een besparing van 1,6 miljard euro op, becijferde PWC. Werkgevers besparen bijvoorbeeld op reiskostenvergoedingen, schoonmaakkosten, kantoorhuur en elektriciteit. Jong: ‘Het kan niet zo zijn dat de kosten die de werkgever uitspaart nu deels voor de thuisrekening van de werknemer komen. Hier moeten we dus nieuwe afspraken over gaan maken.’ Over die extra kosten van thuiswerken heeft lang niet iedereen nagedacht, blijkt uit het onderzoek. Vier op de tien kunnen niet inschatten wat de kosten zijn. Gemaakte inschattingen lopen uiteen van 0 tot meer dan 50 euro.

Thuiswerkvergoeding op cao-tafel
De meningen zijn zeer verdeeld over wat een reëel bedrag zou zijn. Minder dan 10 procent heeft een thuiswerkvergoeding en slechts 2 procent heeft dat in het vooruitzicht. Bijna een derde geeft aan dat die thuiswerkvergoeding er niet zal komen. Een kwart hoeft zelfs geen thuiswerkvergoeding. Volgens de helft van de ondervraagden komt er geen thuiswerkvergoeding voor in hun cao en een groot deel van de andere helft weet niet of daar sprake van is. Ruim acht op de tien thuiswerkers willen dat de FNV een thuiswerkvergoeding op de cao-tafel legt. Een ruime meerderheid zegt dat niet moet worden gewacht tot de eerstvolgende cao-onderhandelingen.

Is het terecht dat ambtenaren een thuiswerkvergoeding krijgen? Stem hier!