Midden-Groningen stuurt VVD-wethouder weg

Wethouder Jaap Borg (VVD) heeft het college van de gemeente Midden-Groningen niet verteld dat hij eigenaar is van een tweede recreatiewoning en dat deze permanent wordt bewoond door een huurder. Het college oordeelde woensdag dat Borg hiermee niet integer heeft gehandeld en de vertrouwensband is geschaad. Borg wilde zichzelf verdedigen tegenover de gemeenteraad. Die liet donderdag al snel blijken dat zijn positie onhoudbaar is, waarna hij alsnog met onmiddellijke ingang zijn ontslag indiende.

Tweede woning
Dat Borg in strijd handelt met de door het college vastgestelde ‘Beleidsregel Handhavend optreden tegen onrechtmatige permanente bewoning van recreatieverblijven’ kwam aan het licht tijdens de voorbereiding van die handhaving, vertelt een gemeentewoordvoerder donderdagmiddag. De raad heeft bepaald dat permanente bewoning op alle recreatieparken wordt aangepakt. ‘In mei 2020 is de beleidsregel gemaakt om het handhavingstraject per 1 juni 2021 in te laten gaan. In voorbereiding op de feitelijke start van de handhaving op 1 september hebben we alvast de gegevens van het Kadaster en van de belastingheffingen erbij gepakt. Daaruit bleek dat de wethouder daar niet alleen zelf woont, maar ook een tweede woning bezit die hij al vanaf 1 januari 2018 aan een en dezelfde persoon verhuurt.’

Niet integer
Zowel eigenaren als huurders zijn vorig jaar geïnformeerd over het besluit met de bedoeling hen de gelegenheid te geven zelf verantwoordelijkheid te nemen om aan de onrechtmatige situatie (in strijd met het bestemmingsplan) een eind te maken. Het college constateert dat Borg geen verantwoordelijkheid heeft genomen en permanente verhuur in stand heeft gehouden. Bovendien stelt het college vast dat Borg de afgelopen jaren, vooral het afgelopen jaar, geen enkele keer het initiatief heeft genomen deze situatie met het college te delen, terwijl hij kon weten dat de situatie in strijd is met het beleid, zoals door het gemeentebestuur is vastgesteld en waaraan de wethouder als lid van het college is gecommitteerd. ‘Het willens en wetens handelen in strijd met het beleid van het college getuigt niet van integriteit.’

Vertrouwensband geschaad
Verder laat het college weten dat Borg tijdens de bespreking in het college heeft gezegd dat de rechter moet oordelen of er sprake is van onrechtmatige bewoning. ‘Daarbij heeft hij aangegeven deze kwestie te zien als een zakelijk verschil van mening.’ Een bestuurder kan opkomen voor zijn persoonlijke belangen, maar dit gaat niet zover dat een bestuurder kan handelen in strijd met het beleid van het college waar hij zelf onderdeel van is, stelt het college. ‘Bovendien mag van een bestuurder ook in het geval van een zakelijk geschil volledige transparantie worden verwacht. Door niet te melden in het college dat hij eigenaar is van een tweede recreatiewoning en dat deze permanent wordt bewoond door een huurder, is het college van mening dat wethouder Borg niet integer heeft gehandeld en is de vertrouwensband geschaad.’

Per definitie gecommitteerd
Vanwege zijn persoonlijk belang in dit dossier heeft wethouder Borg nooit aan de beraadslagingen en besluitvorming van het college deelgenomen, schrijft het college verder. ‘Hij geeft aan zich niet aan het collegebesluit te hebben gecommitteerd, maar het college is van mening dat hij als collegelid per definitie aan het beleid van het gemeentebestuur is gecommitteerd, ook al is hij het er niet mee eens.’ Door het innemen van dit standpunt kan het college naar eigen zeggen niet langer op een goede samenwerking met wethouder Borg vertrouwen. ‘Dit klemt te meer omdat in voorgaande gesprekken over het niet melden van de schadeclaim van coöperatie de Leine, waar wethouder Borg lid van is, afspraken zijn gemaakt over het tijdig melden van relevantie informatie aan collega’s.’

Dubbelpositie melden
De woordvoerder legt uit dat de wethouder al pensioengerechtigd is en daarom hij daarom in de recreatiewoning mag verblijven ‘op basis van een persoonsgebonden overgangsrecht’. ‘Wel is toen de afspraak gemaakt dat hij ons op de hoogte zou houden van relevante zaken die daar spelen.’ Toen eind mei bleek dat Borg een tweede woning op het recreatiepark bezit die hij bovendien permanent verhuurt, was dat niet bekend bij college. ‘Na het besluit om permanente bewoning niet langer toe te staan, hebben leden van de coöperatie een schadeclaim ingediend bij het college. Dat heeft de wethouder niet gemeld, terwijl dat wel relevante informatie is. Het is sowieso correct om te melden dat je hierin een dubbelpositie hebt.’

Vertrouwen opgezegd
Het vertrouwen in de samenwerking is dusdanig verstoord dat het college de raad woensdag al heeft voorgesteld om het vertrouwen in wethouder Borg op te zeggen, aangezien hij zelf niet bereid was om op te stappen. De gemeenteraad stemde hier donderdagavond in meerderheid mee in. Maar zonder slag of stoot ging het vertrek van Borg niet. Toen een inspreker van het recreatiepark De Leine toch over het opzeggen van het vertrouwen in de wethouder begon, moest burgemeester Adriaan Hoogendoorn haar het zwijgen opleggen. Vervolgens begon Borg zelf omstandig uit te leggen dat allang bij iedereen bekend kon zijn dat hij een tweede woning bezit. 'Meerdere raadsleden zijn op de hoogte van dit feit.' Het zou eerder zijn vermeld in een brief van een raadslid aan Borg en vervolgens per mail naar alle raadsleden en collegeleden zijn gestuurd.

Onbegrijpelijk
Volgens Borg konden bewoners van het recreatiepark voorheen bij een bepaalde ambtenaar een tijdelijke gedoogbeschikking krijgen, maar sinds die ambtenaar met pensioen was, zou men zich gewoon op het adres kunnen inschrijven. Nu er dan toch gehandhaafd zou worden, zou zijn huurder toch kunnen verzoeken om voor schrijnend geval in aanmerking te kunnen komen? 'Hij kon ook niet weten dat hij in 2013 een huisje huurde van iemand die nu wethouder is. Maar het was duidelijk: ik heb niet proactief gecommuniceerd over  hethuisje en de huurder heeft geen gedoogbeschikking. En nu is het vertrouwen geschonden en wil men niet verder met mij. Voor mij is dit allemaal onbegrijpelijk.'

Actieve informatieplicht
Maar wethouder José van Schie (PvdA) die namens het college het woord voerde schetste de kern van het probleem: actieve informatieplicht. 'De wethouder moet ons over relevante zaken informeren. Daar moeten we van op aan kunnen. Het is niet aan de orde gekomen op verschillende momenten. Hij heeft het niet gemeld. Dat is zeer ernstig. Waar gaat het nu om? Dat de tweede woning wordt gebruikt voor permanente verhuur. Hij heeft daarover niets medegedeeld en niets tegen gedaan. Hij onderschrijft het beleid van de gemeente ook niet.' 

Integriteit
Er is vaker in het kader van integriteit over gesproken, zegt ze in antwoord op vragen van raadsleden. 'We hebben het elkaar proberen uit te leggen, maar het komt niet binnen. De heer Borg vindt het lastig onderscheid te maken tussen zijn rol als burger en wethouder. Wij zien geen andere mogelijkheden dan dezelfde conclusie te trekken. De huurder heeft door dit debat geen andere positie. Daar gaat het niet om. Het gaat om het handelen van wethouder Borg. Het vertrouwen is ernstig geschaad. Zo kunnen we niet verder.'

VVD ook uit coalitie
Een motie van Markus Ploeger van Gemeentebelangen om onafhankelijk onderzoek te laten doen naar hoe dit allemaal gelopen is voor de 'maximale transparantie' haalde het niet. Dat was al nadat Borg zijn knopen had geteld en had besloten met onmiddellijke ingang zijn ontslag in te dienen 'in het belang van de inwoners van Midden-Groningen'. Zijn fractie kondigde eerder al aan uit het college te stappen en even later bleek, toen het volgende agendapunt van de raadsvergadering aan bod kwam, dat zij de raadsvergadering eveneens hadden verlaten.