'Ruimte voor investeringen staat onder druk'

De tekorten in het sociaal domein beginnen echt zwaar te wegen, merkt bestuursvoorzitter Gita Salden van BNG Bank. Ondanks de crisis meldt de bank in het nieuwe jaarverslag gezonde financiële resultaten. Uit de gesprekken met de klanten blijkt echter dat er duidelijk zorgen zijn.

Wat zien jullie bij gemeenten?

Salden: ‘Natuurlijk zijn onze klanten enorm door de pandemie getroffen, maar er zijn ook steunmaatregelen die dat effect dempen. We merken dit jaar wel echt dat er bij gemeentenlast en verdringing plaatsvindt door tekorten in het sociaal domein. De situatie weegt zo zwaar binnen de gemeentebegroting dat de ruimte voor investeringen onder druk staat. Het is een belangrijk gespreksonderwerp met klanten, het houdt hen heel erg bezig.’

 

Wat vinden jullie van de weigering van het kabinet om extra geld voor jeugdzorg vrij te maken?

‘Als bank zien wij vooral het effect dat de situatie heeft op de begrotingen. Het klinkt zo kil om te zeggen dat het een politieke keuze is om daarmee om te gaan, maar wat ik wil aangeven: het is evident dat gemeenten meer geld aan het sociaal domein kwijt zijn dan dat ze ontvangen. Daar moet een structurele oplossing voor komen, maar wij zijn een bank en wij zijn er om investeringen te financieren. Geld voor de tekorten in het sociaal domein moet toch echt van een andere partij komen.’

 

En wat merken jullie aan de investeringen?

‘De nieuwe kredietverlening aan gemeenten is lager dan vorig jaar, maar al met al zijn we tevreden over de uitkomsten van afgelopen jaar.’

 

Er werd in 2020 in totaal 11,7 miljard euro aan nieuwe langlopende kredieten verstrekt, volgens de jaarcijfers (het volledige jaarverslag komt eind maart). Ten opzichte van 2019 nam de totale langlopende kredietportefeuille met 1,8 miljard euro toe tot 86 miljard euro.

 

Ondanks alles neemt de langlopende kredietportefeuille toe, stijgt het renteresultaat van 435 miljoen naar 477 miljoen euro en stijgt de nettowinst met 36 procent naar 221 miljoen euro.

‘Voor gemeenten zal de noodklok die zij nu luiden over het sociaal domein actueler zijn, maar de financiële resultaten van BNG Bank zijn gezond.’

 

‘Eigenlijk zou je moeten zeggen dat de stijging van de nettowinst kwam door een voorziening die we in het resultaat over 2019 moesten treffen voor het faillissement begin 2020 van het Hulpmiddelencentrum. De nettowinst over 2019 halveerde daardoor. Over 2020 hebben we niet zo’n uitzonderlijk hoge voorziening hoeven treffen.’

 

Het resultaat financiële transacties daalt wel met 53 miljoen euro en komt uit op 17 miljoen euro in de min.

‘Er is een aantal financiële instrumenten die tegen marktwaarden moeten worden gewaardeerd. Door de coronapandemie hebben we gezien dat opslagen voor met name krediet en liquiditeitsrisico’s toenemen. Het zijn ongerealiseerde resultaten, maar ze zijn door die ontwikkeling wel van positief naar negatief gegaan.’

 

Jullie schrijven verder dat de pandemie niet heeft geleid tot extra individuele kredietvoorzieningen.

‘De invloed op klanten is evident: de inkomsten dalen, denk maar aan parkeergelden en toeristenbelasting die niet binnenkomen, maar vanwege financiële compensatie vanuit het rijk en de zorginkopers zijn de financiële gevolgen beperkt gebleven. We hebben natuurlijk voorzieningen getroffen voor de verslechtering van economische condities, maar het was niet nodig om extra individuele voorzieningen voor klanten te treffen vanwege afgenomen kredietwaardigheid.’

 

En jullie schrijven dat jullie je exclusief gaan richten op de publieke sector?

‘Het is goed om na te denken over waartoe je bent opgericht. Onze drijfveer is het maken van maatschappelijke impact en dat maakt ons echt anders. Als je streeft naar een zo hoog mogelijke winst of omzet dan maak je andere keuzes.’

 

BNG Bank richt zich op vier van de zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s): kwaliteitsonderwijs, betaalbare duurzame energie, goede gezondheid en welzijn en duurzame steden en gemeenschappen.

 

‘Je kunt je niet specialiseren op alle zeventien. Je moet dus keuzes maken en dat is wat we met de aanscherping van onze strategie doen. We willen onze kennisopbouw niet teveel versnipperen. Een onderwerp als duurzame steden bijvoorbeeld past uitstekend bij ons.’