Advertentie
financiën / Nieuws

Geen gemeentelijk geld voor gastgezinnen Oekraïners

Gastgezinnen die Oekraïners in huis nemen, draaien zelf voor de extra kosten op. Er komt geen geld van rijk of gemeenten.

29 maart 2022
vluchtelingen oekraine
Shutterstock

Het ziet er naar uit dat gezinnen die Oekraïense vluchtelingen opvangen kunnen fluiten naar financiële compensatie van gemeenten. Dat blijkt uit antwoorden van de VNG aan Binnenlands Bestuur. Ook het rijk komt niet met geld over de brug.

Financieel Adviseur Jaarrekening

JS Consultancy
Financieel Adviseur Jaarrekening

Beleidsadviseur Juridische Zaken

Veiligheidsregio Gelderland Zuid
Beleidsadviseur Juridische Zaken

Goed nadenken

Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is het niet aan gemeenten om gastgezinnen met Oekraïners financieel te hulp schieten. ‘Mensen die hun huizen open willen stellen voor de opvang van Oekraïners doen er goed aan om eerst heel goed na te denken over de consequenties: kan en wil ik dit?’ zegt woordvoerder Esther Verhoeff van de VNG. Gastgezinnen krijgen geen financiële compensatie vanuit de overheid, dus ook niet van gemeenten. Verder is het niet aan de gemeenten om het leefgeld voor Oekraïners getrapt door te geven aan huishoudens die deze asielzoekers opvangen. ‘Een gastgezin biedt zich zelf aan als gastgezin. Dat betekent dat je ook moet nadenken over de financiële consequenties. Het is aan de Oekraïners en het gastgezin om hier eventueel onderling afspraken over te maken.’

Hartverwarmend

Na het uitbreken van de Oekraïne-oorlog, op 24 februari, stelden vele Nederlandse huishoudens ruimte beschikbaar voor Oekraïense asielzoekers. Mensen die deze vluchtelingen in huis nemen, kunnen ook niet rekenen op een financiële vergoeding van het rijk voor de extra onkosten die ze moeten maken. Dit maakte staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) van Asielzaken vrijdag al duidelijk. In een ‘handreiking’ aan de particulieren schreef hij: ‘Het is hartverwarmend om de gastvrijheid te zien die vele Nederlanders nu al hebben getoond.’ Ook staat daar in dat er geen compensatie voor gastgezinnen komt.

Een gezin biedt zich zelf aan als gastgezin. Dat betekent dat je ook moet nadenken over de financiële consequenties

Eigen verantwoordelijkheid

Het bieden van onderdak is vaak voor het gasthuishouden én voor de gast een bijzondere ervaring waarbij beide partijen veel leren over elkaars achtergronden, culturen en geschiedenis, meent Van der Burg. ‘Tegelijkertijd is het ook een grote verantwoordelijkheid om een tijdelijk thuis te bieden aan deze mensen. Het is daarom van belang dat u zich goed laat informeren voordat u de beslissing neemt om uw huis open te stellen.’ Het rijk stelt leefgeld aan Oekraïners beschikbaar, maar er komt dus geen financiële tegemoetkoming voor de gastgezinnen zelf. Waarom wil de woordvoerder van Van der Burg niet zeggen. Ook kan zij nog niet zeggen hoeveel euro het rijk bespaart door geen geld voor gastgezinnen beschikbaar te stellen. Eigen verantwoordelijkheid voor gastgezinnen is het devies.

Zeven Oekraïners

Mogelijk heeft een aantal gasthuishoudens wel gerekend op een financiële tegemoetkoming voor al hun inspanningen. Het in huis nemen van extra mensen betekent immers dat onkosten voor vaste lasten zoals gas, water en licht, maar ook voor zaken als eten en drinken omhoog gaan. Dit weekend deed Rien Grift uit Heerlen in De Telegraaf kond van zijn besognes. Hij ving zeven bevriende Oekraïners op, maar kreeg er algauw tabak van en klopte naar eigen zeggen tevergeefs aan bij de Limburgse gemeente.

Geen hulp

In plaats van een keer per week deed Grifts wasmachine plots dagelijks dienst. Ook liepen de kosten voor het eten op. In zijn ijskast lag een pak met tien worstjes terwijl hij er normaal gesproken slechts eentje van opeet. ‘Ik merkte dat dit niet ging werken en dat het beter was om een andere plek te zoeken,’ aldus Grift in de krant, die zich meldde bij de gemeente voor financiële bijstand. ‘Heerlen kon me niet helpen. Er was geen vergoeding voor vluchtelingen of gastgezinnen en er waren nog geen regelingen.’ Inmiddels heeft de Heerlenaar zijn Oekraïense logees weggestuurd. Zij zijn nu ergens anders opgevangen. Eerder liet VNG-voorman Theo Weterings al weten dat gastgezinnen ‘niet te lichtvaardig moeten denken’ over de opvang van Oekraïners in huis.

Leefgeld schenken

De gemeente Heerlen wil niet ingaan op de casus van Grift. ‘Wij adviseren mensen de website van Vluchtelingenwerk Nederland te raadplegen en de daarop vermelde informatie en instructies te volgen. Daaronder valt ook onder meer de mogelijkheid aan te melden bij Takecarebnb,’ aldus een zegsvrouw. Verder haalt de gemeente een Kamerbrief van staatssecretaris Van der Burg aan waarin staat dat Oekraïners hun leefgeld aan hun gastgezin kunnen schenken. ‘Hier moeten de vluchteling en het gastgezin dus onderling afspraken over maken. Het is niet de verwachting dat gastgezinnen zelf aanspraak kunnen maken op een financiële regeling in de tegemoetkoming van de onkosten.’ Gemeentelijke regelingen, kortingen en toeslagen voor gastgezinnen met een kleine beurs worden wel in stand gehouden.

Reacties: 4

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Raoul Kleijntjens
Met enige verbazing lees ik dit artikel.
Den Haag maar ook gemeenten roepen burgers op mee te helpen aan de huisvesting van gevluchte Oekraïners, echter zal er waarschijnlijk geen financiële bijdrage worden gegeven om de kosten te compenseren.

Ik betaal veel soorten belastingen in dit land.
Door de oorlog in Oekraïne en door corona stijgen de prijzen van dagelijkse goederen enorm.
De inflatie stijgt.
En uiteraard zullen commerciële exploitanten voordelen krijgen en flink geld kunnen verdienen aan het huisvesten van vluchtelingen.
Ik dacht er serieus over om eventueel 1 of 2 mensen in mijn huis op te nemen, maar als uiteindelijk er geen compensatie komt, dan bedank ik ervoor.
Rob Sabreur
Het is goed dat er geen leefgeld gegeven gaat worden, want het hele vluchtelingenbleeid is ontploft van deugzaamheid.
Even los van de verschrikkingen, die de vluchtelingen hebben doorstaan en de ontberingen die ze nog moeten doorstaan en dat is wat je helemaal niemand gunt, maar de op dit moment geboden oplossing is niet de juiste.

Een echte vluchteling ontvlucht de strijd, het gevaar en alles wat er bij komt, in de hoop dat, zodra alles weer veilig is, weer terug te kunnen keren naar hun land, hun gebieden waar hun wortels en leven lagen en weer kunnen liggen. Een echte vluchteling dient dan ook in de regio, en dat wil zeggen in het eerste veilige land, opgevangen te worden en wel op een humane manier, maar altijd met de isnteek om terug te keren. Elk ander doel is geen vluchten meer, maar migratie en daarvoor zijn andere regels en diensten.

Natuurlijk kan een naburig land dit niet alleen oplossen, maar waarvoor hebben we dan de VN en de UNHCR? Die zouden dit moeten oplossen en dan hebben we tevens een onafhankelijk bureau de gesteund door al haar leden, de oplossing kan bieden in de vorm van humane kampen, humane dienstverlening, humane zorg en vooral geen sociale en economische druk op de landen, die de vluchtelingen opnemen.

Maar waar is de VN en vooral waar is de UNHCR? ik lees verdorie berichten dat de UNHCR samen met FC Barcelona spelletjes houden voor arme kindertjes. Nee, stelletje droeftoeters. Jullie taak is het om vluchtelingen te helpen. Kom uit je mega-VN-kantoren en steek die schop in de grond. Die 1000 man ondersteunend personeel kan je ook inzetten om tenten te bouden, keukens te bemannen en hulpposten in te richten. Maar nee hoor, het is zo makkelijk om naar de EU en individuele landen te wijzen dat ze hun morele taak moeten verrichten. Nee dus. Geen belastinggeld naar de vluchteling. Geen opvang in Nederland, maar een humane opvang in de regio, onder leiding van de VN en de UNHCR en als ze dit niet doen, dan kunnen we net zo goed ons lidmaatschap van de VN opzeggen.
Hielco Wiersma
Belangrijk is dat het Kabinet/de desbetreffende minister eindelijk eens met een duidelijk verhaal komt over de noodzakelijke opvang en de kosten van de opvang van vluchtelingen uit de Oekraïne. Het is toch al jaren bekend dat het de Nederlandse gemeenten aan financiële middelen ontbreekt om deze kosten voor eigen rekening te nemen?
Hans Bakker
De voorbeelden die hier genoemd worden van opvang doen veel denken aan de zgn. Dramadriehoek uit de psychologie. Er is een redder, een aanklager en een slachtoffer. De mensen die de Oekraïeners in huis nemen zijn redders. De slachtoffers zijn de Oekraïeners. Volgens de dramadriehoek verandert het slachtoffer vroeg of laat in aanklager. De redder wordt zelf aangeklaagd. We moeten Oekraïeners helpen, niet “redden”. Je leest verhalen over gezinnen die willen dat de mensen “zich aanpassen”. Dat zegt mij genoeg over de missionaris drang van deze Nederlanders. Laat de Oekraïeners alsjeblieft in hun waarde. Laat ze hun eigen soep en hun boekweit maken.
Advertentie