Rekenkamer: plannen eID-stelsel voldoen niet

De voorbereiding van een nieuw stelsel voor digitale identificatie voldoet nog niet aan een aantal belangrijke voorwaarden. Dat stelt de Algemene Rekenkamer in het rapport Vernieuwing stelsel voor digitale identificatie en authenticatie. Er zijn te veel onduidelijkheden over de eisen waaraan nieuwe identificatiemiddelen moeten voldoen waaronder over privacy, kosten en toezicht.

Het nieuwe identificeren bij de overheid

Nu wordt voornamelijk DigiD gebruikt als burgers en bedrijven zich identificeren voor bijvoorbeeld de belastingaangifte of het aanvragen van een toeslag. Maar DigiD en andere huidige middelen blijken te kwetsbaar. De overheid wil een nog veiliger systeem, dat betrouwbaar en altijd beschikbaar is. Momenteel lopen er diverse pilots bij overheden. Enkele gemeenten testen momenteel Idensys, de mogelijke nieuwe standaard voor veilig inloggen. Met Idensys kunnen burgers via meerdere extra veilige manieren inloggen.

Oordeel vellen door onduidelijkheden lastig
De Tweede Kamer kan volgens de Rekenkamer door de huidige onduidelijkheden straks moeilijk beoordelen of de besluitvorming door het kabinet over vernieuwing van het huidige DigiD op orde is. De Rekenkamer wijst onder meer op de besluiten die nog moeten worden genomen of moeten worden uitgewerkt en noemt daarbij de eisen op het gebied van privacybescherming en het toezicht. Ook mist er een overzicht van de totale kosten voor de digitale identificatiemiddelen. Daarnaast mist er een integrale visie op de inrichting van het toezicht voor het eID-stelsel. ‘Om de Tweede Kamer in staat te stellen gefundeerde keuzes te maken over de definitieve inrichting van het eID-stelsel, is het van belang dat het kabinet duidelijkheid schept over deze randvoorwaarden’, zo schrijft de Rekenkamer.
 

Eisen aan eID-stelsel
In een reactie op het rapport onderschrijft minister Blok een aantal bevindingen van de Rekenkamer. Hij vindt de conclusie dat er nog wezenlijke besluiten moeten worden genomen over de eisen aan het eID-stelsel terecht, maar stelt dat er de afgelopen maanden ook belangrijke beslissingen zijn genomen waarover de Tweede Kamer op 25 augustus is geïnformeerd. 'Na overleg met de Kamer beoogt het kabinet op korte termijn het programma Impuls elD te starten. Ik zal de Tweede Kamer eens per halfjaar informeren over de voortgang van dit programma.'
 

Kosten lastig te voorspellen
Ook de kosten voor de ontwikkeling van het eID-stelsel zijn nog onduidelijk volgens de Rekenkamer. Volgens Blok is de ontwikkeling van de kosten van dit stelsel van vele variabelen afhankelijk. De onduidelijkheid hierover zal voorlopig nog wel even blijven. 'Dat geldt vooral voor de kosten die samenhangen met het gebruik, aangezien de mate van gebruik van alle publieke middelen nog onvoorspelbaar is. Het gebruik als zodanig, evenals exogene technologische ontwikkelingen zullen periodiek nieuwe en aanvullende eisen stellen aan het stelsel. Kosten van beheer, exploitatie en doorontwikkeling zullen daarom pas gedurende de rit volledig duidelijk worden.'

Het volledige rapport van de Rekenkamer is hier te vinden.