Provincies brengen archeologisch erfgoed digitaal samen

Vijf provincies hebben een gezamenlijke databank ingericht waarin documentatie over archeologische monumenten en colecties worden vastgelegd. Het functioneel beheer van het ArcheoDepot wordt verzorgd door BIJ12, de uitvoeringsorganisatie van provincies.

Archeodepot.nl

Sinds 2011 is het wettelijk verplicht de documentatie van archeologische opgravingen ook digitaal aan te leveren en op te slaan. Tot nu toe hadden provincies hiervoor ieder hun eigen digitale depot. Op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is nu één loket ontwikkeld voor provincies, zodat gegevens eenvoudiger en sneller kunnen worden aangeleverd. In eerste instantie zijn vijf provincies aangesloten (Noord-Brabant, Gelderland, Utrecht, Overijssel en Zeeland). De verwachting is dat meer provincies en mogelijk ook gemeenten aansluiten.

10.000 jaar

Bedrijven die archeologische monumenten opgraven of ander archeologisch onderzoek uitvoeren, leveren na afloop de vondsten en bijbehorende documentatie aan bij provincies. Daar worden ze bewaard in de Provinciale Archeologische Depots. De provincies zijn eigenaar van alle vondsten maar, met goedvinden van de betreffende provincie, kunnen ook gemeenten een archeologisch depot starten. Er zijn 27 gemeenten met een dergelijk depot. Wanneer het opgravend onderzoek is afgerond, zijn de vondsten en de documentatie het enige dat nog over is van dit archeologisch erfgoed. Dit archeologisch erfgoed, dat soms meer dan 10.000 jaar oud is, wordt verantwoord en generatiebestendig bewaard.

Standaardformulier

Op ArcheoDepot kunnen archeologische bedrijven hun digitale documentatie met één standaardformulier uploaden. Na het uploaden wordt de documentatie doorgezet naar het depot van de betreffende provincie, zodat deze daar samen met de vondsten bewaard kan worden. Tegelijkertijd wordt de originele digitale onderzoeksdocumentatie duurzaam gearchiveerd bij het landelijk e-depot DANS (Data Archiving and Networked Services).

Kamerbrief

In een brief aan de Tweede Kamer van begin januari van dit jaar toonde minister Van Engelshoven (OCW) zich een voorstander om het provinciale systeem voor digitale documentatie uit te breiden naar de gemeentelijke depots.'Gemeentelijke depots lopen voorop in de ontsluiting van het archeologisch erfgoed voor publiek via educatieve projecten en de inzet van vrijwilligers, maar over het algemeen zijn de bewaarcondities bij gemeentelijke depots matig. In tegenstelling tot de bewaarcondities bij provincies. Ook de ontsluiting van vondstmaterialen en analoge opgravingsdocumentatie voor onderzoekers en belangstellenden laat bij gemeentelijkt depots dikwijls te wensen over', aldus de bewindsvrouw in de Kamerbrief.