‘Maak voordelen van 5G concreet’

Het supersnelle netwerk 5G moet Nederland klaarmaken voor smart traffic en andere technologische innovaties. Maar burgers zijn bezorgd over de gezondheidsrisico’s en gemeenten vrezen de kosten en verrommeling van de openbare ruimte. Hoe krijg je 5G tot stand?

Ongenoegen

Tijdens een recente consultatieronde over de nieuwe telecomrichtlijn uitten enkele gemeenten nog hun ongenoegen. Die richtlijn verplicht lokale overheden om de publieke ruimte, gebouwen en straatmeubilair ter beschikking te stellen aan de zendinstallaties die nodig zijn voor

de aanleg van het mobiele netwerk van de toekomst, 5G. Gemeenten vrezen de hoge kosten en verrommeling van de openbare ruimte. Ook voorzien ze een stortvloed aan klachten van burgers over vermeende gezondheidsrisico’s.

Testen

Al die zorg betekent niet dat gemeenten niet aan de slag willen met 5G. Telecombedrijven testen in verschillende gemeenten nu al met 5G-frequenties en met de toepassingen die erdoor mogelijk worden gemaakt. Zo ging Den Haag een aantal maanden geleden een samenwerking aan met T-Mobile om op een aantal plaatsen in de stad ervaring op te doen met 5G en het netwerk – uiteindelijk – stadsbreed uit te rollen. Volgens Marijn Fraanje, chief information officer van de gemeente, speelt de kwestie van de extra opstelpunten ook in Den Haag  een rol. ‘Wij vragen ons af: hoe faciliteren we dat? Voor een van de eerste proefgebieden hebben we een oplossing bedacht: tijdens de renovatie van de Scheveningse boulevard nemen we de voorzieningen voor het toekomstige netwerk meteen mee. Zo worden lantaarnpalen en stoplichten geschikt gemaakt om ook voor 5G gebruikt te worden.’

Doorzetten

Den Haag wil ook buiten de proefgebieden deze aanpak doorzetten. ‘De kunst is om bij werkzaamheden in de openbare ruimte al na te denken over de plaats van de toekomstige glasvezel- en 5G-netwerken. Dan is de aanleg later eenvoudiger te realiseren. Die no-regret-maatregelen moet je meenemen in stedelijke ontwikkelingen, want dat scheelt enorm in de kosten. Het  kostbaarste deel van de aanleg van een netwerk is het opengraven van de grond. Als je dat later niet opnieuw hoeft te doen, kost het in plaats van 50 euro maar 10 euro per meter.’

Investeringen

Maar gemeenten en hun burgers vragen zich ook af waarom de enorme 5G-investeringen nu al nodig zijn. Het is immers nog maar kort geleden dat 4G landelijk werd uitgerold. En sommige plaatsen in Nederland hebben die dekking niet eens. ‘Maar bedenk je eens, zou je nu nog zonder 4G kunnen?’, vraagt Heleen Uijt de Haag, plaatsvervangend directeur digitale economie bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). ‘In korte tijd is een groot deel van ons leven, ons werk, onze sociale contacten afhankelijk geworden van snelle mobiele communicatie op een kleine computer die we altijd bij ons dragen. In Nederland zijn we daar verder mee dan in het buitenland. Dat is een mooie uitgangspositie want het maakt ons een interessant land voor investeringen van technologisch innovatieve bedrijven. Maar we moeten niet stil blijven staan.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 19 van deze week (inlog)