Commissie moet uitwisseling persoonsgegevens faciliteren

Wat kan het kabinet doen om hulpverleners, preventiemedewerkers en criminaliteitsbestrijders noodzakelijke gegevens vlot en verantwoord te laten uitwisselen? Op die vraag moet een commissie onder voorzitterschap van oud-burgemeester mr Annie Brouwer-Korf van Utrecht uiterlijk 1 november een antwoord hebben geformuleerd. De ‘Commissie veiligheid en persoonlijke levenssfeer’ is gisteren geïnstalleerd door staatssecretaris Albayrak (Justitie) en minister Ter Horst (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties).

De instelling van de commissie volgt op het advies ‘Data voor Daadkracht’, vorig jaar april uitgebracht door de ‘Adviescommissie Informatiestromen Veiligheid’, onder leiding van mr Henk Bosma, oud-topman van PinkRoccade. Die commissie constateerde het ontbreken van een totaaloverzicht van wet- en regelgeving met betrekking tot het inwinnen van gegevens uit externe databases en van politieke discussie over voor- en nadelen van toepassing van nieuwe technieken, zoals datamining.

Ook vond ze dat systemen voor het inwinnen van gegevens uit externe databases niet beantwoorden aan ‘daaraan te stellen normen van grondslag en vormvereisten, maatschappelijke zorgvuldigheid, effectiviteit en doelmatigheid’. Ze adviseerde een inventarisatie van wet- en regelgeving, op basis waarvan opsporingsorganisaties gegevens opvragen en verwerken bij publieke organisaties, zoals gemeenten, uitkeringsinstanties en Kadaster, en bedrijven, zoals banken, verzekeraars en luchtvaartmaatschappijen. Dan zou een ‘stelselwet’ kunnen worden gemaakt die de bevraging van externe databestanden regelt en daarvoor een toetsingskader biedt.

Minister Ter Horst volgde de commissie niet in haar hoofdconclusie dat aan allerlei normen niet wordt voldaan, liet ze in augustus, mede namens haar collega’s Hirsch-Ballin (Justitie) en Van Middelkoop (Defensie), aan de Tweede Kamer weten. Ook de voorgestelde stelselwet vonden de ministers niet nodig. Wel stelde Ter Horst een onderzoek in het vooruitzicht naar ‘de balans tussen het waarborgen van veiligheid en het beschermen van de persoonlijke levenssfeer’.

In een persbericht over de installatie van de nieuwe commissie spreekt het ministerie van Justitie nu van ‘de verhouding tussen criminaliteitsbestrijding en de waarborgen voor de omgang met persoonsgegevens’. De commissie heeft verder tot taak te adviseren ‘in hoeverre de technische mogelijkheden worden benut om burgers te informeren over wat er met hun persoonsgegevens gebeurt’.

Naast de voorzitter zitten erin prof. mr Tineke Cleiren, hoogleraar straf- en strafprocesrecht in Leiden, mr. Leonard Geluk, wethouder van Rotterdam, mr. Sadik Harchaoui, voorzitter van de raad van bestuur van Forum (‘Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling’), dr. Bert de Jong, voorzitter van de raad van advies van de Sociale Verzekeringsbank en oud-president-directeur van het GAK, mr. Bart Nieuwenhuizen, hoofdofficier bij het Landelijk Parket openbaar ministerie, prof. mr Corien Prins, hoogleraar recht en informatisering in Tilburg, mr. Els Swaab, adviseur van Boekel De Nerée (advocaten en notarissen) en Ineke Stam, oud-voorzitter van het college van bestuur van de Politieacademie.(Peter Mom)