Raymond Knops nieuwe minister BZK

Omdat bij het herstel van een medische ingreep bij vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kajsa Ollongren een complicatie is gebleken waarvoor behandeling nodig is, wordt zij voor die duur ontheven van haar functies. Andere bewindslieden nemen haar taken over. Raymond Knops (CDA) wordt per vandaag de nieuwe minister van BZK en Wouter Koolmees (D66) de nieuwe vicepremier.

Milieuminister
Dit is niet de enige verschuiving in het kabinet, want Stientje van Veldhoven, nu de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat zal met ingang van vandaag worden benoemd tot minister van Milieu en Wonen. Daarnaast wordt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Wouter Koolmees, de nieuwe vicepremier namens zijn partij D66.

Nieuwe taakverdeling tot kerstreces
Verder wordt de minister van Defensie, Ank Bijleveld (CDA) tot minister zonder portefeuille benoemd en krijgt zij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst onder haar hoede. Voor de functie van Knops, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, komt geen vervanger. De nieuwe taakverdeling zal in ieder geval tot het kerstreces duren. 

Pendelen tussen twee ministeries
De stoelendans in het kabinet is 'voor niemand ideaal, maar we gaan het samen oplossen', aldus de kersverse minister voor Milieu en Wonen Stientje van Veldhoven na afloop van de ministerraad. Van Veldhoven heeft een aantal buitenlandse reizen geschrapt en minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen neemt de dossiers openbaar vervoer en spoor over. Ze zal pendelen tussen de twee ministeries, vertelt ze. In ieder geval één dag in de week zal ze doorbrengen op Binnenlandse Zaken, de rest bij Infrastructuur en Waterstaat.

Verschuivingen 'ongewoon'
De verschuivingen binnen het kabinet door de ziekte van minister Kajsa Ollongren zijn ongewoon. Vooral het feit dat er voor een korte periode een nieuwe ministerspost komt is heel bijzonder, zegt Bert van den Braak, hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel aan de universiteit van Maastricht. Van den Braak kan zich niet zo'n ingrijpende tussentijdse wijziging van het kabinet in de moderne parlementaire geschiedenis herinneren. Vooral het feit dat er voor Van Veldhoven een nieuw, nog niet bestaand ministerschap wordt gecreëerd noemt hij een 'bijzonder figuur'.

Druk op kabinet

Dat Van Veldhoven wordt gepromoveerd hangt volgens Van den Braak vermoedelijk samen met het feit dat er nogal wat speelt op de dossiers van haar nieuwe ministerie. De stikstof- en PFAS-crisis leggen veel druk op het kabinet en vragen om snelle oplossingen. Vaak worden zieke bewindslieden tijdelijk door een collega in het kabinet vervangen. Zo ging dat bijvoorbeeld met Ronald Plasterk in het vorige kabinet, aldus Van den Braak. Deze PvdA-minister van Binnenlandse Zaken was in 2016 uitgeschakeld door een hartoperatie. Minister Stef Blok (toen Wonen en Rijksdiensten, VVD) verving hem toen.