Welk dilemma wilt u hebben?

Overheidsorganisaties zijn bezig met een transformatie. Van op uitvoering gerichte beheersorganisaties worden ze pluriforme netwerkorganisaties met een diversiteit aan rollen. Soms regisseur, facilitator, verbinder, sponsor, maar ook nog in veel gevallen uitvoerder.

Deze pluriformiteit vertaalt zich in andere organisatievormen. Platter qua hiërarchie, veel teams-/cellenstructuur, lossere verbanden binnen en buiten de organisaties, een focus op rollen in plaats van functieomschrijvingen, een focus op klussen in plaats van functies enzovoort.
 

Deze transformatie doet het verandervermogen van de organisaties daarbij  kraken aan alle kanten. Topmanagement, middenmanagement, medewerkers en staf worden allen maximaal uitgedaagd. In deze transformatie merken mensen in organisaties nu dat het gras niet per se groener is aan de andere kant van het hek. De nieuwe, gewenste situatie blijkt ook dilemma's te bevatten. Ik geef u een aantal voorbeelden.

Het 'loslaten' van medewerkers en hen meer maatwerk te laten leveren in individuele gevallen, leidt tot een toename van juridische claims van burgers en bedrijven. Het platter maken van de organisaties leidt tot druk op de span of attention bij de middenmanagers in relatie tot de coachingsbehoefte bij medewerkers. Het organisch veranderen naar een losse teamstructuur gaat moeilijk samen met de eisen en verantwoording vanuit de P&C-cyclus. De samenwerking in de regio legt een druk op het democratisch gehalte van de besluitvorming.
 

De lijst met voorbeelden is eenvoudig uitbreiden. Wat te doen? Stoppen met veranderen? Beter ten halve gekeerd...  Nee, natuurlijk niet. U bent niet aan het veranderen om dilemma's te vermijden. Veranderingen roepen ook geen extra dilemma's, maar vooral nieuwe of andere dilemma’s op. Het aanbotsen tegen nieuwe of andere dilemma's is geen reden om niet te veranderen. Ik zou zeggen dat bij wat u ook doet - alles anders inrichten, alles bij het oude laten of een mix van beiden - er altijd weer dilemma’s zullen zijn. Het gaat er ook niet om dilemma’s 'op te lossen'. Dilemma's kun je niet oplossen, je kunt er alleen goed mee omgaan. Het feit dat u in uw oude situatie minder last had van dilemma's komt omdat u aan de oude dilemma's gewend was. U heeft daar gewoon al mee leren dealen. Dat gaat u ook lukken in de nieuwe situatie.
 

Het is dus niet de vraag of u in een situatie kan komen zonder dilemma's, de vraag is simpelweg: welk dilemma wilt u hebben? Keuze genoeg.
 

Jeroen Pepers