Raadsverkiezingen 2018: Welke data zijn van belang?

De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan. Het duurt nog weliswaar 225 dagen voor het zover is, toch is het voor gemeenten goed om een aantal belangrijke data voor ogen te hebben die de wet stelt rondom de verkiezingen van 21 maart 2018.

Registratie
Partijen die mee willen doen aan de gemeenteraadsverkiezingen, kunnen zich tot uiterlijk 27 december registeren bij het centraal stembureau. De kandidatenlijst hoeft pas later ingeleverd te worden, op maandag 5 februari 2018 tussen 09.00 en 17.00 uur. Het is ook mogelijk de lijst een dag eerder in te leveren, de zogeheten voorinlevering. Voordeel daarvan is dat wanneer het centraal stembureau constateert dat de stukken niet compleet zijn, die alsnog op de dag van kandidaatstelling kunnen worden ingeleverd. Over voorinlevering moet wel vooraf een afspraak worden gemaakt met het centraal stembureau.

Verkiezing
Dan volgt de belangrijkste datum, de dag van de gemeenteraadsverkiezingen, 21 maart 2018. Direct na de verkiezingen, op vrijdag 23 maart om 10.00 uur, is de zitting van het hoofdstembureau. Op die dag wordt de uitslag van de verkiezingen vastgesteld. De kennisgeving aan de gekozen gemeenteraadsleden moeten op vrijdag 23 maart of maandag 26 maart zijn uitgereikt of verzonden. Vervolgens heeft de verkozene tot de tiende dag na de dagtekening van de kennisgeving de tijd om te laten weten of hij of zij de benoeming accepteert. Als de dagtekening op 23 maart is, dan eindigt die termijn op maandag 2 april. Die datum valt echter net op een christelijke feestdag, Tweede Paasdag. In het voornoemde geval wordt de termijn dan verlengd tot dinsdag 3 april. Wordt de kennisgeving op 26 maart verstuurd, dan eindigt de termijn op 5 april.

Geloofsbrieven
Nadat de gemeenteraadsleden zijn verkozen moeten hun geloofsbrieven – stukken waaruit moet blijken of iemand voldoet aan de wettelijke eisen om plaats te nemen in de gemeenteraad – inleveren. De voornaamste eisen zijn dat iemand inwoner van de gemeente is, ouder dan 18 jaar en niet is uitgesloten van het kiesrecht. Ook moet iemand onderdaan van de Europese Unie zijn of ten minste vijf jaar legaal in Nederland wonen. Daarnaast wordt gekeken of het beoogde gemeenteraadslid geen nevenfuncties heeft die onverenigbaar zijn met het raadslidmaatschap. Het geloofsbrievenonderzoek moet uiterlijk woensdag 28 maart zijn afgerond.

Af- en aantreden
De dag daarop, donderdag 29 maart, treden de leden van de ‘oude’ raad af. Op dezelfde dag komt de nieuwe gemeenteraad voor de eerste keer in de nieuwe samenstelling bijeen. Tijdens die zitting worden de aanwezige leden beëdigd. Dat geldt ook voor de leden die al in de raad zaten. De nieuwe raadsleden leggen de eed of belofte af. De eerste bijeenkomst van de nieuwe raad valt in 2018 op Witte Donderdag, wederom een christelijke feestdag, maar aangezien dat geen algemeen erkende feestdag is, heeft dat verder geen gevolgen.

Overzicht:

27 december 2017: Laatste dag registratie van partijen
5 februari 2018: dag van kandidaatstelling
21 maart 2018: dag van stemming
23 of 26 maart 2018: dag van kennisgeving
3 april of 5 april 2018: dag van acceptatie
28 maart 2018: afronding geloofsbrievenonderzoek
29 maart 2018: dag van aftreden en aantreden

Bronnen:
Kiesraad: Verkiezingskalender
VNG: Belangrijke data rondom de raadsverkiezingen