'PvdA moet geen neutrale wethouders leveren'

PvdA-politici moeten niet langer meewerken aan het vormen van colleges met wethouders zonder politieke binding. Voorbeelden zoals in Harlingen laten zien dat dat niet werkt. Dat vindt het Centrum voor Lokaal Bestuur, adviesorgaan van de PvdA.

Depolitiseren

De PvdA moet afstand nemen van de tendens om wethouder-zijn te depolitiseren, stelt het CLB in het advies ‘Een beetje politieke binding bestaat niet’. Het advies ligt nu bij het landelijk partijbestuur. Als het partijbestuur er positief over oordeelt, kan de nieuwe richtlijn worden voorgelegd aan de leden tijdens het PvdA-congres in januari 2012, hoopt het CLB.

Harlingen

In Harlingen is na het vertrek van ‘externe’ wethouder Jan de Boer (oorspronkelijk van GroenLinks) een vacature die open staat voor elke geschikte kandidaat. Partijlidmaatschap doet er niet toe voor de ‘regenboogcoalitie’ van Frisse Wind, Harlinger Belang, D66, GroenLinks en SP.

Niet solliciteren

Het CLB roept PvdA-politici op om niet te solliciteren. In Harlingen zit al een wethouder van PvdA-huize, Maria le Roy, terwijl haar partij in de oppositie zit. De fractie is niet gelukkig met die situatie. ‘Dit heeft niet te maken met de persoon van de wethouder en diens kwaliteiten maar met de ongewenste situatie dat je in de raad in de oppositie zit, en oppositie voert tegen ‘één van je eigen rode familie’, schrijft CLB-secretaris Jacqueline Kalk in een artikel in het huisorgaan, Lokaal Bestuur. ‘Aan de buitenwereld valt dit niet uit te leggen en collega-raadsleden kunnen je het te pas en te onpas voor de voeten werpen.’

Partij vertegenwoordigen

Het CLB is niet tegen de wethouder ‘van buiten’, zegt Kalk in een toelichting. Maar die moet wel gewoon zijn partij kunnen vertegenwoordigen. Je wordt nu eenmaal wethouder vanuit je partij, namens je partij en voor je partij, vindt Kalk.

Persoonlijk belang

Dat in Harlingen de wethouder minder moeite heeft met de constructie dan de fractie, begrijpt Kalk wel. ‘Ik snap dat iemand een persoonlijk belang kan hebben en graag wethouder wil zijn. Maar als we die kant op gaan, verlaat je het politieke spel. Dan hebben verkiezingen ook geen zin. Nederland kiest nu eenmaal voor een politiek bestuur en niet voor een bestuur door managers.’

Ongewenst

Harlingen is volgens Kalk niet de enige ‘onmogelijke constructie’. Ze ziet meer zakencolleges waar wethouders zonder partijpolitieke profilering worden gezocht. Zoals in Boarnsterhim en de deelgemeente Overschie. Dit zijn kwetsbare en ongewenste situaties, aldus Kalk. ‘Als je je als PvdA’er niet mag manifesteren, waarin onderscheid je je als wethouder dan nog van de ambtelijke top?’