Grootschalig kwalitatief onderzoek solidariteit in wonen
Hoe solidair zijn Nederlanders met elkaar op de woningmarkt?
Door middel van focusgroepen door heel Nederland bespraken we deze vraag met tientallen Nederlanders. Onze bevindingen zijn in 2023 onderdeel van een rapportage van het SCP over solidariteit in wonen en van een reeks andere kennisproducten waarin het SCP het thema solidariteit uitdiept.
Focusgroepen door heel Nederland
Voor het onderzoek kreeg I&O Research de opdracht om met focusgroepen meer inzicht te geven in hoe burgers aankijken tegen ongelijkheden op het gebied van wonen, de mate van (her)verdeling zij aanvaardbaar vinden om ongelijkheden te verkleinen en de rollen die eigenbelang en groepsbelang spelen in de afwegingen die mensen maken. We organiseerden 10 focusgroepen door heel Nederland met in totaal 59 respondenten. De respondenten zijn geworven uit het I&O Research Panel en enkelen via de sneeuwbalmethode. Het ging om de volgende groepen:
- mensen met (of zoekende naar) een koopwoning (Almere en regio Weert);
- mensen in (of zoekende naar) een sociale huurwoning (Rotterdam en regio Assen);
- mensen in (of zoekende naar) een vrije sector huurwoning (Eindhoven en regio Deventer);
- jonge starters (Utrecht en regio Alkmaar);
- ouders met (jong)volwassen kinderen (Amsterdam), en
- spoedzoekers (Utrecht).
Combinatie van technieken creëert levendige focusgroepen
Tijdens de focusgroepen maakten we gebruik van verschillende gesprekstechnieken en werkvormen. We hanteerden een combinatie van directe vragen en creatieve werkvormen. De creatieve werkvormen nodigen mensen uit om zich op associatieve of creatieve wijze te buigen over een onderwerp in plaats van rationeel en in woorden. Hiermee spreken we andere delen van de hersenen aan, ook vaak een diepere gevoelslaag. Zo werkten we met associatiekaarten om het gesprek te openen over de woningmarkt als geheel. Welke eerste ideeën, gedachten en gevoelens ervaren burgers bij de woningmarkt en welke fotokaart past daar het beste bij? Ook zetten we zogenoemde narratieven in (beeldende omschrijvingen van mensen en situaties) om respondenten te laten reflecteren op ongelijkheden en mogelijke oplossingen. De combinatie van werkvormen zorgde voor levendige focusgroepen met geïnteresseerde en geëngageerde respondenten. Onze bevindingen zijn inmiddels gedeeld met het SCP. Het SCP verwacht hierover in 2023 te rapporteren. We houden u op de hoogte via onze website en nieuwsbrief.
We vertellen u graag nog veel meer over I&O Research. Neem contact op:
Elise van der Mark
Senior onderzoeker
020-308 48 38
e.van.der.mark@ioresearch.nl
Ester Hilhorst
Senior onderzoeker
020-308 48 32
e.hilhorst@ioresearch.nl
Factoren, die een sterke invloed hebben op vraag en aanbod, zijn de:
-hoogte van de rente.
-grondkosten en kosten voor het bouwrijp maken.
-bouwkosten.
-kosten van de infrastructuur.
-arbeidsmarkt.
-demografische ontwikkelingen.
Tussen 1945 en heden waren er meerdere perioden dat het moeilijk was om een betaalbare woning te kopen of te huren. Het is dus niet zo dat ons land opeens met een nieuw fenomeen heeft te maken. De mogelijkheid van het verkrijgen van 'zeer goedkope rente' heeft vanaf 2018 voor veel extra druk op de woningmarkt gezorgd. Vanwege de hogere bouwkosten en de aan de onderkant van het salarisgebouw lage lonen is het probleem op dit moment niet (meer) alleen met sociale woningbouw op te lossen. Beleggers zijn en blijven daarom op de huidige woningmarkt onmisbaar en dienen door de Overheid te worden gekoesterd in plaats van te worden weggejaagd.