Bij Europese verkiezingen ook stemmen op niet-landgenoten

EU-burgers moeten voortaan een niet-landgenoot in het Europees Parlement kunnen kiezen, vindt het parlement. De verkiezingen zouden in de hele EU in het vervolg op 9 mei moeten plaatsvinden, op welke dag dat ook valt. En op de lijst wisselen vrouwen en mannen elkaar af, als het aan het parlement ligt.

Grotere opkomst

Het EU-Parlement wil met een reeks wijzigingen in de Europese verkiezingen onder andere meer mensen naar de stembus trekken. In bijvoorbeeld Nederland laten kiezers de Europese verkiezingen het snelst aan zich voorbijgaan. Om wat te veranderen zouden de EU-landen moeten instemmen, en die zijn er nog zeker niet allemaal voor gewonnen.

Een dag

De Europese verkiezingen trekken volgens het parlement meer aandacht als ze niet langer over vier dagen worden gespreid, maar op één vaste dag plaatsvinden. Dat moet 9 mei worden, of dat nu op een doorsnee donderdag, zoals tot dusver in Nederland, of op een religieuze rust- of feestdag valt. De eerstvolgende editie zou op Hemelvaartsdag 2024 plaatsvinden, tot verontwaardiging van christelijke partijen als SGP en ChristenUnie.

Twee stemmen

Kiezers krijgen verder twee stemmen, waarvan ze er een kunnen uitbrengen op een 'transnationale' kandidatenlijst. Daarop staan aspirant-Europarlementariërs uit alle EU-landen die 28 extra parlementszetels mogen vullen. Ze kunnen worden voorgedragen door geestverwante politieke partijen uit de lidstaten, bijvoorbeeld de liberalen, sociaaldemocraten of rechts-populisten, stelt het parlement zich voor. Vrouwen en mannen moeten in het vervolg om-en-om op de kieslijst, vindt het parlement. Zo'n 'ritssysteem' moet het aantal vrouwelijke Europarlementariërs vergroten. Nu stuurt een EU-land als Cyprus nog enkel mannen naar Brussel.

Voorzitter

Ook wil het parlement een nieuwe poging doen om de stem van de kiezer te laten meewegen in de keuze van de voorzitter van de Europese Commissie. Het is al langer zijn wens om die te kiezen uit de lijsttrekkers van de Europese politieke families, maar vorige keer schoven de EU-landen die toen het erop aan kwam aan de kant. Zo moest de sociaaldemocratische lijsttrekker Frans Timmermans wijken voor Ursula von der Leyen, op wie kiezers niet konden stemmen. (ANP)