Op last rechter kennen gemeenten extra 'poetshulp' toe

Gemeenten die de afgelopen weken door de rechter in het ongelijk zijn gesteld in zaken tegen versobering of stopzetting van de huishoudelijke hulp, hebben vrijwel allemaal alsnog extra uren hulp toegekend. Oosterhout heeft bij de rechter een verzoek ingediend om tachtig zaken tijdelijk aan te houden.

Wel ontvankelijk

Hiertoe heeft Oosterhout besloten na een eerste uitspraak in tachtig soortgelijke zaken die tegen de gemeente zijn ingediend. De gemeente wil al deze bezwaren van de Oosterhouters alsnog ontvankelijk verklaren en vervolgens een nieuw besluit op bezwaar nemen, aldus een woordvoerder van de gemeente. De rechter had de gemeente daartoe in de eerste zaak opgedragen. ‘Dat gaan we ook doen, maar we willen ook met die andere tachtig bezwaren aan de slag.’

Omslachtig

‘We kunnen wel tachtig keer naar de rechtbank gaan, maar we verwachten dat de rechter ook in al die andere zaken zal zeggen dat we de bezwaren alsnog ontvankelijk moeten verklaren. Het is nogal omslachtig om dan eerst al die rechtszaken af te wachten’, stelt de woordvoerder van de gemeente. Niet in de laatste plaats omdat het in de zitting procedureel en niet inhoudelijk van aard was. De rechter heeft geen uitspraken gedaan over het beleid van Oosterhout, die op 1 januari is gestopt met het aanbieden van huishoudelijke hulp als maatwerkvoorziening. ‘Nadat de gemeente op de ingediende bezwaren een besluit heeft genomen, loopt de beroepsprocedure weer verder.’ Oosterhout heeft nog geen reactie op het verzoek aan de rechter gehad.

Minder schrappen

Huizen heeft haar beslissing om minder uren huishoudelijke hulp toe te kennen, beter onderbouwd bij haar beslissing op bezwaar. Daarbij is besloten niet 1 uur en 45 minuten te schrappen, maar 45 minuten, zo laat een woordvoerder desgevraagd weten. Op basis waarvan daartoe is besloten, wil ze in het kader van de privacy niet inhoudelijk op ingaan. Nieuwe omstandigheden die eerder onderbelicht waren gebleven, kunnen een rol hebben gespeeld.

Slechte motivatie

Ze benadrukt dat het beleid van de gemeente Huizen niet door de rechter is afgekeurd. ‘In de uitspraak van de voorzieningenrechter zijn niet onze beleidsmatige keuzes van de werkwijze voor het indiceren van huishoudelijke hulp afgekeurd.’ Huizen onderzoekt samen met de klant welke behoeften er zijn en wat en wat de klant nodig heeft. ‘Een werkwijze die in lijn is met de wet. Deze uitgangspunten bij het toekennen van voorzieningen hanteren we al bijna vijf jaar’, aldus de woordvoerder. ‘Wel zijn er gebreken vastgesteld rondom de motivering van het besluit.’ De voorzieningenrechter stelde dat de gemeente haar besluit om minder huishoudelijke hulp te vergoeden onvoldoende had gemotiveerd en onderbouwd. Dat is nu hersteld.

Zoektocht

‘De uitspraak van de voorzieningsrechter is voor ons een gegeven’, stelt een woordvoerster van de gemeente Veghel. De rechter bepaalde dat een inwoonster met (zeer) ernstige medische beperkingen zes uur huishoudelijke hulp moet krijgen, in plaats van de twee uur en een kwartier die Veghel voor ogen had. ‘We hebben hieraan uitvoering gegeven. Vanwege privacy redenen willen we niet verder inhoudelijk reageren op deze casus.’ Ze tekent daarbij aan dat de nieuwe Wmo ‘een zoektocht is voor zowel gemeenten en zorgaanbieders, als voor cliënten. Alle partijen werken met andere uitgangspunten dan we jarenlang gewend waren’.

Regionale evaluatie

De uitspraak van de rechter is bestudeerd en wordt betrokken bij de regionale evaluatie van de werkwijze en de nieuwe besluitvorming. Veghel werkt in de pilot Huishoudelijke verzorging regionaal samen met zeven andere gemeenten waaronder Bernheze, Sint Oedenrode en Oss. ‘De uitspraak van de rechter ook van belang voor de andere deelnemende gemeenten. De aandachtspunten van de voorzieningsrechter worden daarom ook regionaal besproken en waar nodig actie op ondernomen.’

Pilot

De zeven gemeenten zijn vorig jaar met de pilot van start gegaan; aanleiding waren de bezuinigingen op het rijksbudget voor huishoudelijke verzorging met veertig procent. Net als in Huizen is ook hier maatwerk het credo. Daarbij wordt tevens gekeken naar wat de cliënt en zijn omgeving zelf kan doen. In overleg tussen zorgverlener en cliënt wordt in Veghel bepaald wat er in welke frequentie wordt schoongemaakt. Dergelijk beleid, dat meer gemeenten in Nederland voeren, komt per saldo veelal neer op vermindering van het aantal uren hulp.

Uitspraak bestuderen

Lochem wil de uitspraak van de rechter eerst op papier zien en het vonnis nauwkeurig bestuderen. Tot die tijd wil de gemeente geen reactie geven op het vonnis en de motivatie van de rechter, laat een woordvoerder desgevraagd weten. De voorzieningenrechter heeft eerder deze week in een zitting van een 87-jarige inwoner en een echtpaar uit Lochem bepaald dat de gemeente de huishoudelijke hulp voorlopig gewoon moet betalen. De voorlopige voorziening was aangevraagd in afwachting van een gemeentelijk besluit op de ingediende bezwaarschriften tegen versobering van de huishoudelijke hulp. Tot nu hebben in Lochem zeven rechtszaken gespeeld; in alle gevallen werd de voorlopige voorziening toegekend. Volgens de woordvoerder lopen er verder geen rechtszaken.